Veelvraat Imtech – Het succes van een mega-kralenrijger

Imtech groeide dwars tegen de crisis in van 3,3 miljard euro omzet in 2007 naar bijna 6 miljard nu. Ondertussen puilt het orderboek alweer uit. Hoe spelen ze dat klaar?
 

Het jaarverslag van Imtech voorspelt een toekomst die mooi, comfortabel en duurzaam is. Je ziet het nieuwe ‘groene’ kantoor van de Croydon Council in Londen. Je ziet glas, transparantie en bomen op het dak, een hybride en hyperzuinig groen plezierjacht voor de superrijken en een ultramodern overdekt station en ­winkelpaleis in Katowice, Polen. Fabrieken werken geolied, verkeer verloopt vloeiend, de mensen zijn er veilig en tevreden, de aarde wordt en passant gered. De Imtech-toekomst is er een om zin in te krijgen.

Héél goed

Zo paradijselijk als de plaatjes in het jaarverslag zijn, zo sober is het hoofdkantoor van de technologiegigant. Het is te vinden op een bedrijvenpark aan de A12 in Gouda. In de kamer van Pieter Koenders, group director corporate ­ommunications, staat een prijzentafel vol vlaggetjes, oorkondes en certificaten. ­Imtech, of Royal Imtech, zoals het bedrijf zich sinds vorig jaar mag noemen, was het groenste bedrijf in de ene belangrijke verkiezing, het duurzaamste in een andere, en was daarnaast in de race voor een Gouden Stier in de categorie Beurslieveling. “We doen ons best”, zegt Koenders, met fijnzinnig gevoel voor understatement.
Het is ook niets te veel gezegd, want het gaat goed met Imtech, héél erg goed. En dat al jarenlang. De technisch dienstverlener groeit alsof er geen crisis is, van 3,3 miljard euro omzet in 2007 naar ruim 5,1 miljard in 2011. En er staat voor nog eens 6,5 miljard euro aan orders in de boeken, zodat de begrote omzet voor 2012 al halverwege het jaar ruimschoots is gehaald. Elke kwartaalpresentatie weer weet Imtech zijn aandeelhouders positief te verrassen.

Het kunstje

E + ICT + W, dat is wat de mensen van Imtech in alle ­bescheidenheid hun ‘kunstje’ noemen. Elektrotechniek, ICT, werktuigbouwkunde. En dan het liefst alle drie tegelijk. Van zo’n station en winkelcentrum in Katowice doen ze bijvoorbeeld alle techniek. Oftewel: alles, behalve het bouwen. Het licht, de elektriciteit, het binnenklimaat, de technische infrastructuur, hoe zo’n gebouw werkt: alles wordt ontworpen en geïnstalleerd door Imtech. En dat doen ze in de hele wereld.
Imtech is letterlijk overal. In het luxe jacht van de oliesjeik, maar ook in de nieuwe Rainbow Warrior 3 van Greenpeace. In de nieuwe generatie groene sportstadions, zoals de nog te bouwen nieuwe Kuip in Rotterdam, of het Olympisch Stadion in Londen. Maar ook in de windtunnels van BMW, langs matrixborden, camera’s en over matjes (‘loops’) die het verkeer registreren en regisseren.

Drie componenten

Bij Warschau verzorgt Imtech de E, ICT en W achter een nieuw megapretpark, de grootste order ooit. In Nederland zorgt Imtech ervoor dat de marinefregatten maar half zoveel personeel nodig hebben als de Amerikaanse. En als Dublin en Kopenhagen klimaatneutraal willen worden? “Wij regelen het”, zegt Koenders. Je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken of de vingers van het Nederlandse Imtech hebben er wel aangezeten. Dat moet niet opgevat worden als een gebrek aan focus: de combinatie E, ICT en W is wel degelijk scherp afgebakend én onderscheidend.
De concurrentie is vaak actief in één hoek van het speelveld: Atos Origin en Logica zijn de echte ict’ers, Siemens en IBM zijn de product- en systeembouwers en daarnaast heb je nog de gespecialiseerde installatie- en constructiebedrijven. Het verschil: Imtech doet het allemaal, het liefst tegelijk. ‘Geïntegreerd’ is een woord dat vaak valt.
“Het lijkt misschien dat we steeds wat anders doen in verschillende markten, maar we doen altijd hetzelfde beetje”, zegt vertrekkend ceo René van der Bruggen. “De basis zijn de drie thema’s, samen de technische infrastructuur. Die is in grote lijnen hetzelfde in een gebouw, op een schip of in een fabriek.”

Waterkracht

Van der Bruggen neemt volgend jaar, na ruim 25 jaar, afscheid van Imtech. Onder zijn leiding breidde het bedrijf uit naar Canada, Polen, Hongarije en Scandinavië, bouwde het een positie op in cloud-ICT in Zuidoost-Azië en werd het actief in waterkrachtcentrales in het Verenigd Koninkrijk.
Deze expansie ging nooit lukraak, altijd hanteerde Van der Bruggen de stelregel dat de uitbouw stap voor stap en vanuit ­bekend terrein moest gaan. Zo zijn de ­basisactiviteiten in Europa, inclusief Turkije, lokaal georganiseerd in landendivisies. Op het gebied van marine en offshore en traffic en mobiliteit is Imtech wereldwijd actief, maar het zet niet alle kaarten op China. In China bouwen ze misschien wel veel, de techniek in de gebouwen is vaak zo eenvoudig dat de Chinezen het zelf ook wel kunnen. Alleen voor hoogwaardige technologie doen ze een beroep op het buitenland. Imtech is expert in deze zéér hoogwaardige technologie.
Van der Bruggens prestatie is niet alleen geweest dat hij Imtechs omzet naar recordhoogte heeft weten te stuwen, maar ook dat hij een uitstekend geoliede overnamemachine heeft weten op te bouwen. Imtech rijgt technische bedrijven als kralen aan een steeds mooier blinkende ketting. En het einde is nog niet in zicht. Volgens plan wil Imtech voor de helft groeien door autonome groei en voor de andere helft door ­overnames, tot 8 miljard euro omzet in 2015. De landendivisies komen altijd met ideeën voor acquisities, de board in Gouda “kijkt of het past binnen het spoorboekje”. Er wordt een waardering gemaakt, dan gaat het onderhandelteam aan de slag.
Van der Bruggen: “In 2008 hebben we bijvoorbeeld het Zweedse werktuigbouwkundige bedrijf NVS gekocht. Vervolgens gaan we met het management van dat bedrijf kijken naar nieuwe kandidaten in de buurt. Zo wordt de strategie uitgerold. We zijn nog niet klaar in Scandinavië.”

Lijstje van 10

Imtech heeft een wensenlijstje waar standaard tientallen overnamekandidaten op staan. De gesprekken met die bedrijven ­bevinden zich in verschillende stadia, “van snuffelen tot contract”, zegt Pieter ­Koenders. Hij laat een plaatje zien van de verkeerscentrale in Velsen. “Dit gaan we ook in Petersburg bouwen. Dat is strategisch, hè. Daar zaten we nog niet.”
In Turkije gebeurt ontzettend veel, bij de Turkse marine. Er is een doorbraak in Canada, waar Imtech hightech ijsbrekers levert. Of hier, een biogascentrale in Wales. “Dit is de toekomst. Giga-techniek.” Zo worden de pionnen vanuit Gouda naar de randen van Europa geschoven, en ver eroverheen. “Zo bouw je een positie op.”
“Imtech is goed in staat overgenomen bedrijven beter te laten presteren”, zegt Tijn van Dommelen, die in 2004 zijn softwarebedrijf Eniac aan Imtech verkocht. Daar is hij nu zelf algemeen directeur van de ict-divisie. “Imtech streeft er eigenlijk altijd naar het zittend management te behouden”, legt hij uit. “Terwijl deze mensen na de overname vaak financieel onafhankelijk zijn. Waarom gaan ze niet zeilen? Dat komt door de uitdagende rol die ze in de nieuwe organisatie krijgen.”
Hij illustreert dat met de overname van het Duitse bedrijf Fritz & Macziol in 2006. “Dat bedrijf had toen 300 man personeel en 60 miljoen euro omzet. Nu hebben ze 1.000 mensen en 300 miljoen. En Heribert Fritz en Eberhard Macziol hebben er nog steeds de leiding. Ze ­zoeken acquisities, krijgen veel vrijheid, kunnen blijven ondernemen. Dat is een belangrijke reden dat ze blijven.”

Organisch

Maar Imtech koopt niet alleen groei in, die het vervolgens ook goed weet in te passen in de organisatie. Het bedrijf heeft ook organisch gezien de wind in de rug, geholpen door de razendsnelle technologische ontwikkelingen. Imtech is sterk in ‘green tech’, duurzame technische oplossingen waarmee het inmiddels zo’n 30 procent van alle omzet genereert. Overheden en bedrijven moeten meegaan in die ontwikkelingen, want anders lopen ze achter, en dat is het ergste wat er is. Met de nieuwe verkeerstechnologie van Imtech rijdt het verkeer bijvoorbeeld sneller, schoner en veiliger over ‘s Heeren wegen.
De techniek is er, en dus willen we het. Zo werkt Imtech al sinds de Rotterdamse kapitein Jan Jacob van Rietschoten in 1860 zijn bedrijf in scheepsbenodigdheden begon. Sindsdien volgt én bepaalt Imtech de geschiedenis van de industriële ontwikkeling, van de eerste elektrisch verlichte gebouwen (1887), de elektrische tram (1900), de centrale verwarming (1950) tot de eerste kamerbrede computers (1963). De I en m in de naam komen van Internatio-Müller, zoals het bedrijf tot 2001 heette.
Twee jaar na het jubileum in 2010 heeft Imtech in en buiten Europa 29.000 medewerkers. Daar moeten er meer bij, wil het bedrijf de groei van de opdrachten aankunnen.
Niet voor niets had Imtech op de introductiedagen voor nieuwe Delftse TU-studenten in de aula de stuurhut van een modern vrachtschip nagebouwd. Op grote schermen zag je het schip virtueel door de Rotterdamse haven varen. Je kon sturen en gas geven met Apple-schermen, de hele navigatie was ‘geïntegreerd’.
Je kon er een virtueel ritje maken in een­raceautootje, door straten voorzien van Imtechverkeerstechnologie, waardoor je alleen groene verkeerslichten tegenkwam. Auto’s communiceerden er met elkaar en met de techniek langs de weg.
Toekomstmuziek, maar wel zo nabij dat je hem nu al kon horen. Er kwamen studenten kijken in korte broek en op slippers.
Er zijn te weinig technische mensen, zegt Pieter Koenders. Het beeld is: vroeg op, vieze handen, slecht betaald. Onzin, zegt hij. Hightech werk is het interessantste werk dat er is. Het wordt bovendien goed betaald. En je draagt bij aan een betere samenleving.

Niet noodlottig

Natuurlijk heeft Imtech ook last van de crisis, aldus Koenders. In Spanje gaat het minder goed. Landen stellen de aanschaf van marineschepen uit. Maar met 23.000 klanten is het vervelend als er één wegloopt, maar niet noodlottig. Van alle Imtech-business is 55 procent business die terugkeer. Financieel is Imtech een zeer solvabel bedrijf.
Hoe groot is eigenlijk de kans dat Imtech zelf een keer wordt overgenomen? Wie veel koopt, bestaat uit veel verschillende onderdelen die eventueel ook weer losgeknipt en doorverkocht zouden kunnen worden. De beste bescherming tegen een overname is dan ook de beurskoers, goed management en een goede strategie, zegt Koenders. Hij bedoelt: met Imtech gaat het zo goed, dat Imtech duur is voor wie het wil hebben. Too big to buy. Goed, het kan zijn dat er in de toekomst iemand komt die zo gek is. “Alles kan. Maar het is nu totaal niet aan de orde.”

Geschiedenis in een notendop

1860 Jan Jacob van Rietschoten start zijn bedrijf in Rotterdam
1872 Oprichting Van Rietschoten en Houwens (R+H)
1963 Bouw eerste analoge computer voor Nederlandse universiteiten
1967 Overname R+H door Internatio
1970 Fusie Internatio met het Duitse Müller
1993 Verzelfstandiging Imtech
1996 Aankoop eerste ict-bedrijf
1997 Eerste overname in Duitsland
2001 Beursgang Imtech
2002 René van der Bruggen wordt ceo
2003 Expansie in de UK
2008 Expansie in Scandinavië
2009 Expansie in Roemenië
2010 Expansie in Turkije

Eén overname per maand

 De Imtech Arena in Hamburg, het thuisstadion van HSV, is in 2010 door Imtech volledig verduurzaamd, wat het energieverbruik met 35 procent
terugdrong. Imtech gebruikt het als vlaggenschip van het stadionsportfolio.

In 1987 kwam René van der Bruggen in dienst als sectordirecteur bij Internatio-Müller. Zo’n 15 jaar later werd hij ceo
bij het bedrijf dat toen al Imtech heette.
In april 2013 wordt hij opgevolgd door Gerard van de Aast, de huidige bestuursvoorzitter van VolkerWessels.

Zeker een tiende van Imtechs omzet komt uit maritieme activiteiten. De focus ligt de laatste jaren op groene schepen en onderhoudsoplossingen, van hybride technologie tot onbemande vaartuigen en onderhoud-op-afstand.

Imtech onderhoudt circa 50 procent van de infrastructuur in Londen. Het gaat hier vooral om oplossingen om de doorstroom op gang te houden, en daarmee de fijnstof- en CO2-uitstoot te verlagen.

De Deutsche Bank vroeg Imtech voor de ‘groene’ revitalisatie van hun ‘Twin Towers’, die de namen ‘Debit’ en ‘Credit’ hebben meegekregen. Imtech stripte de torens, die na de operatie voldoen aan de hoogste duurzaamheidsstandaard.

Bij de PlanetSolar, het grootste volledig op zonne-energie aangedreven schip ter wereld, dat dit en vorig jaar een reis
om de wereld maakte, fungeerde Imtech als ‘technologiepartner’.

Een blik in het in april geopende Imtech-kantoor in Aberdeen, dat zich volledig richt op de maritieme sector en dan met name op de offshorebedrijven in deze regio.

Ook Greenpeace ontdekte Imtech.
Het bedrijf voorzag de Rainbow Warrior III van duurzame technologie, zoals de elektrische aandrijving in geval
van windgebrek, en de generator die op biomassa kan worden gestookt.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

In Eindhoven realiseerde Imtech voor zichzelf het Imtech Green Building, een kantoorgebouw vol energiebesparende technologie. De oplossingen betalen zichzelf binnen 5 jaar terug.

 >> Dit artikel komt uit MT Magazine. Abonnement?