De Nederlandse financiële sector kreeg vorige week Amerikaanse ondersteuning in zijn verzet tegen een Europese transactiebelasting. De prominente econoom Barry Eichengreen is tegen. Hij roept Europese leiders op zich te richten op oplossing van de eurocrisis.
De invoering van de Europese Tobintaks, naar de econoom James Tobin, is vooral een wens van de Franse president Nicolas Sarkozy. Het idee is dat op elke financiële transactie een klein percentage van de hoofdsom wordt betaald. De belasting zou speculatie tegen moeten gaan doordat een extra prijs wordt gehangen aan het innemen van speculatieve posities.
Twijfel over effectiviteit
De transactietaks is ook in Nederland uiteraard op veel weerstand gestuit. Onder meer bij de banke, die zich gesteund weten door de toezichthouders AFM en DNB. Ook die zien niets in de belasting omdat het twijfelachtig is of het als onwenselijk beschouwde speculatie zou kunnen tegengaan.
Eichengreen twijfelt niet over de effectiviteit of ineffectiviteit van de Tobintaks. Volgens hem zal de handel zich simpelweg verplaatsen naar financiële centra buiten Europa, of de banken zouden een manier vinden om de heffing te ontwijken. “Er wordt breed gemeld dat banken nieuwe instrumenten ontwerpen om hun klanten in staat te stellen de belasting te ontwijken. Op wie zou u uw geld zetten: de belastingautoriteiten of de financiële experts?”
Taks politiek gemotiveerd
De plannen voor de heffing zijn volgens Eichengreen dan ook vooral politiek gemotiveerd. “Sarkozy kan in de aanloop naar de verkiezingen dit voorjaar de wind uit de zeilen nemen van de socialisten. Door Sarkozy te steunen, kan Merkel krijgen wat ze echt wil: Franse steun voor strengere begrotingsregels. En Europese leiders kunnen claimen dat de financiële sector gedwongen wordt mee te betalen aan de financiële schoonmaak.”
GOEROE VAN DE WEEK
Managamentgoeroes te over. MT presenteert elke week een goeroe die er echt toe doet.
Deze editie: Barry Eichengreen
De topeconoom uit Californië heeft een goede reputatie. Begin jaren negentig schreef hij een paper waarin hij het verdrag van Maastricht en de oprichting van de euro onder de loep nam. In de paper wees Eichengreen er onder meer op dat euro-overheden te veel zouden lenen omdat ze wisten dat ze steun zouden krijgen als de nood aan de man zou komen. Hoewel degenen die krediet verschaften ook blaam treft, is dit voor een groot deel exact wat er de afgelopen jaren is gebeurd.
Niet in het kamp van de eurosceptici
Eichengreen zit desondanks niet in het kamp van de sceptici die denken dat de eurozone gedoemd is om uit elkaar te vallen. Hij stelde begin dit jaar dat 2012 het jaar van het doormodderen wordt. De euro klapt niet uit elkaar maar tegelijkertijd is een oplossing ook niet in zicht en is een Europese recessie min of meer een feit.
Hij pepert de Europese leiders dan ook in dat ze de crisis aan moeten pakken. Concreet betekent dit volgens hem dat ze de problemen bij de banken, vooral een tekort aan kapitaal, aan moeten pakken en alles in het werk moeten stellen om de Europese economie weer aan de praat te krijgen.