Donderdag 11 juni zijn in Parijs de Inventor of the Year-awards uitgereikt. En Nederland viel in de prijzen.
Het gaat goed met de Nederlandse uitvinders. Tenminste, als we een blik werpen op de finalisten van de Europese Inventor of the Year-awards. De verkiezingen worden georganiseerd door het Europees Patentenbureau en zien er dit jaar opvallend Nederlands uit.
Van de 15 finalisten zijn er 3 uit ons land vertegenwoordigd, en heeft één andere finalist een deels Nederlandse achtergrond. Twee van hen gingen er ook met een hoofdprijs in de categorie vandoor. MT neemt de finalisten onder de loep.
Borstkankeronderzoek
Onderzoekster Laura van 't Veer voltooide in 2007 een belangrijke uitvinding voor vrouwen met borstkanker: een genetische test die de terugkeer van kankercellen kan voorspellen. Van 't Veer werkt voor MSD, of Merck Sharp & Dohme, een Amerikaans farmaciebedrijf met een hoofdkantoor in Haarlem.
Van 't Veer en haar team bestudeerden de genetische eigenschappen van borstkanker-tumoren en ontdekten een genetische 'handtekening' waaraan kan worden afgelezen hoe hoog het risico voor een patiënt is dat de kanker na de behandeling terugkeert.
Met de speciale test kan worden vastgesteld hoe groot het risico is dat de tumor binnen 10 jaar terugkeert. Dit is een groot voordeel voor patiënten, omdat zo een weloverwogen keuze gemaakt kan worden of ze al dan niet een chemokuur willen ondergaan.
Genoeg voor een hoofdprijs, zo oordeelde de jury van de Inventor of the Year-awards. 'De uitvinding van Van 't Veer heeft een revolutie teweeggebracht in de diagnostiek van kanker, doordat behandelingen nu kunnen worden afgestemd op de individuele behoeften van elke patiënt. Dit maakt haar een van de meest vooraanstaande Europese uitvinders op het gebied van geïndividualiseerde geneeskunde', aldus EPO-President Benoît Battistelli.
Zelfhelend beton
Stel je voor: een betonnen muur die zichzelf repareert als er scheuren in dreigen te komen? Door een uitvinding van microbioloog Hendrik Jonkers van de TU Delft lijkt dit scenario werkelijkheid te worden.
Want hoe stevig een betonnen muur er ook uit mag zien, in principe bestaat het uit loszittend grind of zand dat bij elkaar wordt gehouden door cement. Na verloop van tijd ontstaan onder invloed van spanning en druk scheurtjes en later barsten in de muur.
In Hendriks' beton zit een bacterie die kalksteen produceert. Op die manier wordt het beton steviger en kunnen constructies langer mee. Bij zijn uitvinding liet Hendriks zich inspireren door het menselijk skelet; ook dat heelt zichzelf op deze manier.
Naar verwachting gaat het zelfhelende beton nog dit jaar de markt op. Hoewel het een relatief goedkope oplossing is, is de prijs van een kubieke meter beton met de kalkbacterie nog steeds twee keer zo hoog als die van normaal beton.
Mooie uitvinding, helaas niet genoeg voor een hoofdprijs in Parijs, zo bleek.
Coderingsmethode voor CD, DVD en Blu-Ray
In de categorie Lifetime Achievement is de Nederlander Kornelis Schouhamer Immink genomineerd. Immink's uitvindingen hebben een beslissende rol gespeeld in de ontwikkeling van de CD, de DVD en later de Blu-Ray.
Toen Immink in 1982 meewerkte aan de ontwikkeling van de CD, ontwikkelde hij een speciale coderingsmethode. Deze Eight-to-Fourteen Modulation (EFM) zorgde ervoor dat de groeven van een langspeelplaat werden omgezet in enen en nullen op een CD, die door een laser konden worden ingelezen.
Na de ontwikkeling van de CD's zette Immink zijn coderingswerk voort en bedacht hij nieuwe methodes waarmee de schrijfruimte op schijven werd uitgebreid – een belangrijke ontwikkeling voor nieuwe schijven als de Blu-Ray en de DVD.
Ook Schouhamer Immink greep dit jaar naast de hoofdprijs in zijn categorie.
NFC-technologie
Tot slot is er de uitvinding van Franz Amtmann en Philippe Maugars en hun teams van het Nederlandse bedrijf NXP Semiconductors . Zij bedachten een manier om Near Field Communication, waarmee pinpassen op afstand mee ingelezen kunnen worden, klaar te maken voor consumentengebruik.
Genoeg voor een hoofdprijs in hun categorie, aldus de jury. 'De technologie van Near Field Communication (NFC) maakt talloze nieuwe applicaties voor smartphones, tablets en andere mobiele apparaten mogelijk. Verschillende functies worden samengevoegd in één multifunctionele unit', aldus EPO-president Battistelli.
En zo spreekt Nederland dus weer een woordje mee op internationaal innovatiegebied.
Meer over het Europees Patentbureau:
Meer over innovatie
- GameChangers 2014
-
Gerald Schotman (NAM/Shell) is innovator of the year
-
Nederland in wereldtop patentaanvragen
