Managers moeten hun teamleden die over de grenzen zaken doen veel beter voorbereiden op de interculturele verschillen tussen landen.
Dat zegt Roger Benson, als countrymanager bij chipfabrikant Intel verantwoordelijk voor de Benelux en Scandinavië. Volgens Benson gooien veel bedrijven hun internationale medewerkers te vaak in het diepe. Zonder training of workshop worden Nederlandse managers op pad gestuurd om in Spanje een opdracht binnen te slepen. "Wie zich tevoren niet goed heeft verdiept in de zakelijke cultuur van zo'n land, krijgt het daar dan heel moeilijk. Ik heb dit in de praktijk maar al te vaak zien gebeuren. Bedrijven die internationaal actief zijn moeten zich veel beter gaan verdiepen in de verschillen die er zijn. Het is vandaag de dag zelfs één van de belangrijkste succesfactoren."
ABN AMRO versus Fortis
Dat interculturele verschillen tot grote problemen kunnen leiden, bleek enkele jaren geleden nog bij het samensmelten tussen ABN AMRO en Fortis. Tussen het topmanagement van de twee banken boterde het totaal niet. De ondernemingscultuur bij Fortis werd gedomineerd door strikte machtsverhoudingen, iets wat in België veel sterker speelt dan bij ons. 'Als je bij Fortis naar het toilet wilt, dan moet je je hand opsteken', was destijds een veelgehoorde grap op het kantoor bij ABN Amro. De Belgische bazen vonden hun Hollandse collega's daarentegen weer arrogant. Daarnaast konden ze weinig begrip opbrengen voor Nederlandse werknemers die op eigen houtje opereerden. Iets dat hier toch vaak wordt geprezen als assertief. "De twee landen liggen tegen elkaar aangeplakt en toch zijn er zulke grote verschillen in de managementcultuur", zegt Benson. "Nederlanders zijn vrij direct in het communiceren en komen graag snel ter zake. Daarmee overvleugelen jullie de Belgen soms. Zij zijn op hun beurt weer wat rustiger, nemen iets meer tijd om de situatie goed te analyseren en stoppen energie in de onderlinge relatie. Dat leidt vaak weer tot interessante ideeën. Als je goed van die verschillen op de hoogte bent, dan neemt de kans op succesvol zakendoen enorm toe."
Duizend verschillende culturen
Benson zelf heeft er in zijn leven flink van kunnen proeven. Een Amerikaans paspoort, maar grotendeels opgegroeid in Groot-Brittannië. Zeven jaar in Duitsland geleefd en sinds 2004 woonachtig in België. Daar bovenop komt nog eens dat Benson nu het leven deelt met een Bulgaarse vrouw. "Elk land heeft zijn eigen gewoonten. Toen ik als 14-jarige jongen naar Engeland verhuisde dacht ik: 'ach, zelfde taal, dat wordt niet moeilijk.' Maar zelfs dan nog zijn er grote culturele verschillen waar je aan moet wennen. In het zakendoen is het niet anders. Eén van mijn belangrijkste taken als countrymanager is dan ook om al die managers en medewerkers uit de verschillende landen goed met elkaar te laten samenwerken. Ervoor zorgen dat ze van elkaars verschillen op de hoogte zijn. Binnen een bedrijf als Intel, dat in tal van verschillende landen opereert wordt daar middels trainingen veel aandacht aan besteed."
Open en direct
Nederlanders staan wereldwijd bekend als open en direct. Voor zakenlui uit bijvoorbeeld Zuid-Europa is dat soms even wennen. "Stel dat ik een training zou verzorgen voor een groep uit Spanje dat op het punt staat om naar Nederland te gaan voor zaken. Ik zou die mensen allereerst duidelijk willen maken dat Nederlanders erg georganiseerd en punctueel zijn. Afspraak is afspraak", aldus Benson. "Wie hier om 10 uur afspreekt moet er voor zorgen dat hij er ook om 10 uur is. Voor jullie klinkt dat misschien als heel gewoon, een Spanjaard is dat veel minder gewend. Timing is dus belangrijk. Verwacht van Nederlanders een vriendelijke, maar korte introductie want al snel gaat het over zaken. Verder schromen jullie het niet om stevig te onderhandelen. Altijd gebaseerd op feiten en minder op de relatie met iemand. Ik zou de Spanjaarden tot slot aanmoedigen om hun creatieve ideeën te promoten. Teken een duidelijke relatie tussen datgene wat je aanbiedt en de impact daarvan. Nederlanders zijn namelijk altijd op zoek naar de toegevoegde waarde van een dienst of product."
Lees ook:
Ook interessant: Werken met andere culturen