Geen producten in de winkelwagen.
Er zijn heel wat mensen die kiezen voor een opleiding naast hun baan. Een forse investering, niet alleen qua tijd maar ook qua energie en financiële middelen. De werkgever is immers niet altijd bereid een opleiding te bekostigen. Des te belangrijker dus om ervoor te zorgen dat het niet uitloopt op een fiasco. Want ja, in de praktijk gaat het nog weleens mis bij het combineren van werk en studie.
‘Veel mensen maken verkeerde keuzes. En dat is zonde van de schaarse tijd die je hebt’, zegt Ester de Bruine, psycholoog, auteur en loopbaancoach bij de Loopbaanonderhoudsgroep. ‘Mensen starten vaak met opleidingen die niet aansluiten bij wat ze nodig hebben’, aldus De Bruine. ‘De inhoud kan bijvoorbeeld tegenvallen of het niveau kan lager liggen.’
Beloftes toetsen
Je kan van tevoren dus niet altijd goed inschatten of de opleiding je wel gaat helpen bij wat je voor ogen hebt – een eigen onderneming starten bijvoorbeeld, of aantrekkelijk(er) worden voor een bedrijf. Misschien is de opleiding wel helemaal niet zo gewild bij werkgevers en potentiële klanten als je dacht.
Daarom is het heel belangrijk dat je de beloftes van de betreffende opleidingsinstantie eerst goed toetst. Anders steek je je schaarse tijd jarenlang in iets wat je niet gaat opleveren wat je ervan verwacht had. ‘Zoveel tijd heb je gewoon niet om dit naast je werk te doen. En zeker als het een langere of kostbare opleiding betreft is het aantal kansen dat je krijgt beperkt. Hier moet je dus heel zuinig op zijn’, benadrukt De Bruine.
Zo maak je de juiste studiekeuze
De psycholoog, tevens auteur van het boek Loopbaanonderhoud, geeft enkele concrete tips die de kans vergroten dat je voor de juiste studie kiest:
#1 Zoek voor jezelf goed uit wat je doel is.
Stel jezelf de vraag of je dat doel met deze opleiding ook echt gaat bereiken.
#2 Vraag goed door bij de betreffende instantie.
Vertrouw niet meteen op de mooie beloftes maar vraag hoe deze in de praktijk worden vormgegeven.
#3 Onderzoek de kwaliteit van de opleiding.
Ga bijvoorbeeld eens praten met iemand die de opleiding al gedaan heeft en/of kijk de studieboeken in als je de mogelijkheid hebt.
Bijdrage werkgevers aan het combineren van werk en studie
De Bruine: ‘Je moet dus relatief veel tijd besteden aan je keuzeproces. Je zit er voor langere tijd aan vast, zeker als je voor een uitgebreide, intensieve opleiding kiest.’
Ook de werkgever heeft er volgens De Bruine baat bij als de werknemer voor de juiste opleiding kiest. ‘Het is gewoon heel duur als mensen blijven hangen in een rol waarvoor ze niet meer gemotiveerd zijn. Dan heb je nog jaren te maken met iemand die niet meer blij is. Het is dan goedkoper om te investeren in de ontwikkeling van de werknemers.’
De Bruine denkt dat veel managers worstelen met dit dilemma. Het is maar de vraag in hoeverre zij willen bijdragen aan een studie die misschien niet zoveel met het werk zelf te maken heeft. ‘Toch zijn werkgevers vaker bereid om mee te betalen, dan mensen denken’, meent De Bruine. ‘Zij hebben er ook belang bij dat mensen op een gegeven moment weer op een prettige manier uitstromen.’
Combineren van werk en studie in de praktijk
Maar hoe hou je nu alle ballen in de lucht qua tijd en energie als je de studie van je dromen eenmaal hebt gevonden? ‘Dat is erg afhankelijk van hoe jij in elkaar steekt en hoe de situatie is’, vertelt De Bruine. ‘Je moet in ieder geval goed nadenken over wat haalbaar is maar ook over hoe je je leven wil leiden. Hoe vind je het bijvoorbeeld om een paar jaar lang elk weekend heel druk te zijn met je opleiding?’
Diploma
Iemand die hier alles over kan vertellen, is Elaine Versloot, coo van Binx.io. Zij had lange tijd een duidelijk doel voor ogen: directeur worden van een beursgenoteerd bedrijf. ‘Daar had ik veel over gelezen en het leek me fantastisch! Sylvia Tóth was hierbij een van mijn voorbeelden’, vertelt ze.
Door een samenloop van omstandigheden behaalde Versloot geen middelbareschooldiploma. Vanaf haar achttiende ging ze fulltime aan het werk, met nog altijd die ene droom in het achterhoofd. Uiteindelijk besloot ze om toch voor een diploma te gaan. ‘Zonder diploma krijg je meestal toch een ander type baan met een lager salaris. Ik zeg niet dat het onmogelijk is om je zonder diploma op te werken maar ik wist dat ik mijn kennis en mijn netwerk op een goede manier zou moeten verbreden als ik echt iets wilde bereiken.’ Ook het feit dat ze destijds een alleenstaande moeder was, speelde een rol: ‘Ik wilde financieel zelfstandig zijn en zelf voor mijn kind kunnen zorgen.’
Nyenrode
Versloot dacht goed na over de weg die ze wilde bewandelen. In eerste instantie wilde ze hbo bedrijfskunde gaan studeren maar het lukte haar om met een wildcard binnen te komen bij Nyenrode Business Universiteit. Daar begon ze vervolgens aan de Executive MBA (EMBA) opleiding. ‘Ik dacht dat Nyenrode voor mij onbereikbaar was. Het was dus een hele verrassing dat ik werd toegelaten’, vertelt ze. Naast deze opleiding bleef Versloot gewoon werken. Ze was op dat moment in dienst bij Sogeti, een onderdeel van Capgemini.
Privéleven op laag pitje
Het is Versloot gelukt alles te combineren. Maar daarvoor heeft ze privé wel heel wat opzij moeten zetten. Hierover zegt ze: ‘Achteraf gezien heb ik het misschien groter gemaakt dan het was. Ik heb letterlijk tegen vrienden en familie gezegd dat ik de komende twee jaar niet op feestjes of andere bijeenkomsten zou zijn. Ik ben daar heel ver in gegaan.’ In de praktijk bleek het uiteindelijk enigszins mee te vallen. Er waren momenten dat Versloot toch even naar een verjaardag kon. Desalniettemin zou ze iedereen willen aanraden om het van tevoren naar de buitenwereld toe toch wat scherper te stellen: ‘Dan is het alleen maar een meevaller als je toch ergens aanwezig kan zijn.’
Niet bereikbaar
Ook op haar werk gaf ze duidelijk aan dat ze niet aanwezig was tijdens modules van twee aaneengesloten weken. ‘Mijn ervaring is dat als je aangeeft dat mensen je nog wel kunnen bellen of mailen, dat ze daar gebruik van maken. Maar als je communiceert dat je niet bereikbaar bent dan is het mooi meegenomen als je wel een keer kunt reageren op een mailtje of appje.’
Op deze manier heb je volgens Versloot veel meer regie over je tijd en je focus: ‘Context switchen is heel ingewikkeld als je met zo’n zware studie bezig bent.’
Vakantiegevoel
Versloot geeft aan dat ze alles in haar eigen tijd moest doen, omdat haar werkgever haar geen ruimte gaf voor studietijd. ‘Dat maakte het inderdaad wel extra pittig. Alle vakantiedagen gingen daaraan op en ik heb er zelfs bij moeten kopen.’ Versloot had dus ook geen ruimte om op vakantie te gaan. Ze loste dit op door twee modules in het buitenland te volgen en daar een week eerder naartoe te gaan om zich voor te bereiden. Zo creëerde ze toch een beetje een vakantiegevoel. ‘Dit is wel een goede tip voor de mensen die in eenzelfde soort situatie zitten’, zegt ze.
Versloot heeft nog een andere tip voor de mensen die werk en opleiding zo goed mogelijk willen combineren: ‘Kies voor jezelf wat je uit de studie wil halen. Het is bijvoorbeeld nooit mijn doel geweest om cum laude af te studeren. Ik heb aan sommige onderwerpen meer energie besteed dan aan andere. Dat waren vooral de onderwerpen waar ik qua theorie weinig vanaf wist.’
Grote beloning
Hoewel Versloot inmiddels glansrijk is geslaagd en een prachtige baan heeft bij Binx.io, benadrukt ze dat het niet altijd rozengeur en maneschijn was. ‘Ik heb hele zware momenten gekend. Door toch door te zetten en net dat beetje extra energie te investeren, voelt het nu alsof ik in een hele lange beloning zit van die enorme investering.’
Ze heeft tot slot nog een mooie boodschap voor de mensen die het op dit moment ook even moeilijk hebben: ‘Zet door. Als je echt gelooft in jezelf en in de studie, ga er dan ook voor. De beloning is heel groot maar de weg ernaartoe is wel pittig. Het is soms nachten doorwerken en nee zeggen tegen dingen waar je graag bij had willen zijn. Maar daar pluk je uiteindelijk wel de vruchten van.’
