Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Zo haal je het beste uit jezelf tijdens de donkere dagen

Dit weekend mag de klok weer een uur terug. Dat betekent langer in bed blijven liggen, maar ook dat de tijd van het jaar is aangebroken waarin je waarschijnlijk voor zonsopgang naar je werk vertrekt – en weer in het donker thuis arriveert. Wist je dat te weinig licht zelfs afbreuk doet aan je cognitieve prestaties?

raam winter donker
Foto: Olya Voloshka via Unsplash

Niet alleen zijn er volop mensen die de komende maanden symptomen van een winterdepressie zullen ervaren, te weinig licht is voor niemand goed. Dat ontdekte een groep wetenschappers niet lang geleden door een Afrikaanse rattensoort, die bekend staat om hun dag- en nachtritme, bloot te stellen aan twee diverse levensstijlen. De ene helft van de ratten mocht volgens hun normale slaap-waakritme leven. De rest werd overdag blootgesteld aan enkel zwak licht. Dit leidde ertoe dat zij dertig procent van de capaciteit van hun hippocampus verloren. Dat is het hersengebied dat een grote rol speelt bij het geheugen en cognitief vermogen.

De hoeveelheid verbindingen die in de hersenen wordt aangemaakt neemt namelijk significant af, legt onderzoeker Joel Soler van de Michigan State University uit. ‘In andere woorden: zwakke verlichting genereert domheid.’ Mede-onderzoeker Antonio Núñez vertelt dat het onderzoek goed uit te vergroten is naar mensen en vergelijkt de uitkomst met wanneer je een paar uur in een theater bent geweest en daarna moeite hebt je auto terug te vinden op een drukke parkeerplaats.

(Voldoende) licht draagt bij aan een gezond leefritme

Zeer interessant, noemt professor Wout van Bommel het onderzoek. De uitkomst verbaast hem niets: hij heeft lange tijd voor Philips gewerkt en houdt zich al bijna vijftig jaar bezig met licht, waarvan de laatste twintig met de ‘niet-visuele’ aspecten ervan. Hij behoorde tot pakweg de eerste tien mensen op het gebied van verlichting wereldwijd die toen begonnen te snappen dat licht niet alleen maar zorgt dat je iets beter kunt zien, maar ook een positief effect kan hebben op ons prestatievermogen.

Dat werkt simpel gezegd op twee manieren, vertelt Van Bommel: ‘Allereerst draagt licht bij aan een goed circadiaans ritme (slaap-waakritme, red.). Hoe meer licht je ogen overdag zien, en dan met name in de ochtend, hoe beter je ’s nachts slaapt. Dat zorgt ervoor dat je hersenen goed kunnen uitrusten en je de volgende dag weer op en top kunt presteren. Daarnaast heeft de aanwezigheid van licht een direct positief effect op de prestatie van dat moment. Goede verlichting werkt dus dubbelop.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Zes manieren om toch voldoende licht ‘binnen te krijgen’ tijdens de winter:

• De reden dat je ’s avonds op tijd je smartphone moet wegleggen, vanwege het felle blauwe licht dat je brein wakker houdt, is precies waarom je je ’s ochtends moet blootstellen aan felle verlichting in plaats van al te sfeervol, warm licht
• Werk zo dicht bij een raam
• Zorg ervoor dat je met je gezicht naar het raam toe zit, zelfs al zit je er ver vandaan
• Zorg voor kantoorverlichting met een sterkte van minimaal 750lux in plaats van de Europese norm van 500lux (die enkel is gericht op werkbaarheid)
• Kies voor een goede zonwering waarbij het licht via de lamellen op het plafond weerkaatst, zodat er zo min mogelijk daglicht verloren gaat
• Ga tijdens de lunch naar buiten

Overigens is het brein gelukkig veerkrachtig en de opgedane ‘domheid’ niet blijvend: na een maand herstelde de hersencapaciteit van de ratten.