Geen producten in de winkelwagen.
Jack Ma is ontegenzeggelijk de bekendste Chinese zakentycoon – ook buiten eigen land. De man achter onder meer Alibaba, Alipay en Ant is misschien wel té machtig en bekend: hij is in ongenade gevallen bij de Chinese leiding, die zijn bedrijven aan alle kanten aanvalt en Ma min of meer kaalplukt. Ma houdt zich al maanden koest en zelfs onzichtbaar.
Ma Huateng
Maar hij is niet eens de grootste Chinese ondernemer, als we hem afrekenen in harde miljarden dollars. Op de ultieme rijkenlijst van Bloomberg staan Chinezen die soms meer waard zijn dan de 47 miljard waarvoor Jack Ma na alle tegenslag wordt aangeslagen. En sommigen van hen mogen zich ook zorgen maken om hun relatie met de powers that be.
En dan kijkt iedereen deze weken vooral naar Ma Huateng, medeoprichter van Tencent Holdings. Oké: Tencent is inmiddels ook buiten China een vertrouwde naam, al was het maar doordat het altijd in één adem wordt genoemd met Alibaba. De twee online giganten gingen een beetje gelijk op in de online revolutie die ze tot de Big Tech van China maakte. En WeChat is het bekende vlaggenschip van Tencent, maar dat is op vele andere terreinen actief.
Schuwe techneut
Het maakt Ma Huateng – 50, ook wel bekend als Pony Ma, volgens Bloomberg nog steeds goed voor 49,3 miljard – een tikje meer dan zijn onmiddellijke concurrent en bijna-naamgenoot. Of moeten we zeggen tegenpool? Want de afgestudeerde informaticus die Tencent na een paar banen in de telecombusiness samen met vier vrienden in 1998 oprichtte, is schuw. Een stuk minder uitgesproken en podiumgeil dan Jack Ma, die af en toe zelfs kritiek uitte op de machthebbers in zijn land.
Tencent begon met chatdiensten als QQ, maar vanaf de lancering in 2011 is communicatiedienst WeChat uitgegroeid tot een super-app waarmee je kunt shoppen, betalen, een taxi bestellen, gamen en meer. Verder zit Tencent in alles van e-commerce tot muziek en videogames, en investeert het ook ver buiten de landsgrenzen in grote namen als Tesla, Snap, Spotify en Ubisoft. Dochters QQ, Kugou en Kuwo vormen samen de absolute dominante factor in de Chinese muziekstreaming, met 3 keer zoveel gebruikers als Spotify.
Fun fact: Pony Ma zelf bezit nog geen 10 procent van Tencent; het Zuid-Afrikaanse Prosus (met notering in Amsterdam) bezit drie keer zoveel aandelen in zijn bedrijf. Verder investeerde hij in 3 ruimtevaartstartups, en had hij eigenlijk astronaut willen worden.
14 miljard verloren
Even dachten we dat Pony Ma uit de wind zou blijven doordat hij zo weinig aandacht trok met zijn persoon. Maar dat valt toch tegen: de dominante positie van Tencent blijkt toch op weerstand te stuiten bij de toezichthouders. Terwijl staatsmedia toeteren dat zijn games ‘geestelijke opium’ zijn, loopt er een onderzoek naar overtreding van de mededingingsregels. Een paar dagen geleden startte de Chinese justitie een zaak tegen WeChat, dat met zijn ‘youth modus’ de rechten van jeugdigen zou aantasten. De jacht van justitie op Tencent doet de koers in elk geval geen goed: Pony Ma verloor daardoor al een miljard of 14 van zijn fortuin. Daarmee blijft zijn dagwaarde dus nét boven die van Jack Ma.
Colin Huang – Pinduoduo
Maar de beide Ma’s zijn niet de enige tycoons die te ver boven het maaiveld lijken uit te steken. Colin Huang (41, zijn volledig Chinese naam is Huang Zheng) heeft volgens Forbes een whopping 50 miljard dollar vooral vergaard als oprichter van Pinduoduo, een enorme online marktplaats voor onder meer groenten en fruit. Bloomberg werkt met dagkoersen en schaalt hem inmiddels een stuk lager in: op 31,6 miljard dollar. Daaruit blijkt al dat het ook voor Huang geen opperbest jaar is.
Social selling
Als jongste van de Chinese tycoons heeft hij wel de kans gehad zijn carrière een vliegende start te geven: dankzij een Amerikaanse beurs kon de zoon van fabrieksarbeiders afstuderen in informatica in de VS. Daarna liep hij stages bij Microsoft in Peking en Seattle en bij Google. Daar werkte hij ook een paar jaar, tot het tijd werd om in het land van onbegrensde mogelijkheden voor zichzelf te beginnen.
Zheng opereerde een beetje in de schaduw van de Chinese Big Tech met een gamingbedrijf en een webwinkel in elektronica die nooit echt reusachtig groot werden, tot hij in 2015 besloot de aanval te kiezen op de gevestigde macht, met Pinduoduo. Dat begon als marktplaats waar boeren hun groenten en fruit rechtstreeks aan de consument konden leveren. Maar de manier waarop Pinduoduo gaming technieken en social selling ging inzetten (je krijgt korting, maar alleen als je zoveel mogelijk vrienden weet te verleiden hetzelfde te kopen) maakte het tot een hit. Het directe verkoopmodel ontwikkelde het door tot ‘consumer to manufacturer’ ofwel C2M. Die manier om vraaggestuurd te produceren is echt interessante kost voor iedereen die in de e-commerce actief is.
Schandaal rond werkdruk
Dat werd zijn grootste klapper. Met 778 miljoen klanten zou Pinduoduo zelfs Alibaba inmiddels voorbij zijn gestoken. Het geldt als het snelst groeiende techbedrijf ter wereld en kreeg al in 2018 beursnotering in de VS, ondanks klachten over de overdaad aan namaakartikelen die op zijn platform werden verhandeld. Tencent is overigens een van de grootste aandeelhouders.
Dat probleem met nepartikelen leidde mede tot minder goed nieuws: Huang vertrok dit voorjaar onverwacht als chairman bij Pinduoduo. Daar ging ook een schandaal aan vooraf rond de werkdruk bij het bedrijf, compleet met berichten over zelfmoord en mensen die met de ambulance moesten worden afgevoerd. De Chinese autoriteiten hebben daarop een onderzoek ingesteld. Naar eigen zeggen was Huang toe aan een nieuwe uitdaging, maar misschien kwam die suggestie niet helemaal spontaan bij hem op. De gevolgen van de negatieve aandacht voor zijn vermogen zijn net als bij Pony Ma: een miljardendip.
Zhong Shanshan – Nongfu Spring
Geld als water, we zullen de grap zelf maar alvast maken: Zhong Shanshan (67) is de absolute grootverdiener onder de Chinese tycoons en dankt zijn fortuin van 69,9 miljard dollar aan Nongfu Spring, een gigant die flessenwater verkoopt. Daarmee is hij nummertje 14 op de Bloomberglijst, na de geijkte roedel Musk, Bezos, Buffett, Page, Gates en andere techmiljardairs.
Lachende derde
Shanshan is wat je noemt de lachende derde op dit lijstje: hij hoort niet tot de klasse van techtycoons waar de Chinese overheid korte metten mee wil maken. Hij gaat ook al wat langer mee dan Jack Ma: hij ging van school af tijdens de Culturele Revolutie, werkte als bouwvakker, journalist en bij een drankenhandel voordat hij voor zichzelf begon. Hij kocht in 1996 een waterbottelaar en maakte een briljante move: tot dan was flessenwater gedestilleerd doods spul, maar ShanShan besloot de mineralen en andere stoffen die juist nuttig kunnen zijn, erin te laten zitten. Precies op het moment dat de consumenten mineraalwater begonnen te zien als een gezond drankje.
De beursgang van zijn waterbusiness in Hongkong maakte hem officieel superrijk, maar hij bezit ook een flink stuk van farmabedrijf Beijing Wantai Biological Pharmacy, dat hij een halfjaar daarvoor naar de beurs van Sjanghai bracht. Terwijl het fortuin van de Ma’s en andere techondernemers onder druk staat door alle negatieve aandacht voor hun bedrijven, blijft dat van Shanshan lekker doorgroeien. Met een vermogen van 68,6 miljard dollar is hij niet alleen de rijkste Chinees, hij is ook de rijkste man van Azië. Nog nét voor Mukesh Ambani trouwens, de Indiër die een oogje heeft op T-Mobile Nederland.
