Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Afrika’s superondernemers kregen rijkdom van huis uit mee

Amerika heeft Elon Musk, Jeff Bezos en Bill Gates. Hier in Nederland kennen we mensen als John de Mol en Frits Goldschmeding. Maar wie zijn eigenlijk de meest succesvolle ondernemers van het Afrikaanse continent?

Foto: Hu Chen

In Nederland hebben we inmiddels 38 miljardairs, in Afrika – toch een compleet continent – zijn het er nu 18. Dat blijkt uit de nieuwe lijst van Africa’s Richest People van het Amerikaanse zakenblad Forbes. Deze week kwam de lijst van de 9-nullen club uit. Wat opvalt is dat de meeste Afrikaanse superrijken hun vermogen aan de ene kant opbouwden door slim ondernemen, maar dat ze ook bijna altijd de mazzel hadden dat hun wieg op de juiste plek bleek te staan.

Egypte en Zuid-Afrika leveren allebei vijf miljardairs. Drie leven er in Nigeria, twee in Marokko. Algerije, Tanzania en Zimbabwe zorgen ieder ook nog voor een plukje afvaardiging. Alles bij elkaar opgeteld bezitten de Afrikaanse superrijken bijna 80 miljard dollar. Gemiddeld bedraagt hun vermogen iets meer dan 4 miljard dollar, 12 procent meer dan in 2019. Dit elitaire bataljon had met andere woorden weinig te duchten van de coronacrisis. Grote kans dat je hun namen nog nooit hebt gehoord. We stellen de drie rijksten Afrikanen aan je voor.

1. Aliko Dangote

 Vermogen: 12,1 miljard dollar

Land: Nigeria

Bedrijf: Dangote Cement

De Charlene de Carvalo-Heineken van het Afrikaanse continent heet Aliko Dangote. Voor het twaalfde(!) jaar op rij voert deze Nigeriaan de lijst van superrijken aan. De potentiële troonopvolgers schudt hij vooralsnog met gemak van zich af. Volgens de rekenaars van Forbes groeide zijn vermogen in 2020 met zo’n 2 miljard dollar naar ruim 12,1 miljard in totaal. Dat was vooral te danken aan het aandeel Dangote Cement, dat ruim 30 procent omhoog schoot. Dat bedrijf geldt al jarenlang als zijn cashcow.

Als telg van een goed boerende zakenfamilie werd het ondernemen Dangote met de paplepel ingegoten. Op school al handelde hij in snoepzakjes, zo gaat het verhaal. Zijn bedrijf produceert naast cement ook producten als suiker, dranken en pasta. Vastgoed is één van zijn andere speeltjes die de kassa flink laat rinkelen. Gelukkig steekt hij niet alle winsten in eigen zak. Met zijn eigen Dangote Foundation is de ondernemer ook één van de grootste filantropen van het continent.

3. Nassef Sawiris

Vermogen: 8,2 miljard

Land: Egypte

Bedrijf: Orascom Construction Industries en Adidas

Selfmade of een gouden wieg? Naar het gigantische vermogen van Nassef Sawaris kun je op twee manieren kijken. Hij werd geboren als zoon van een multimiljonair en dat gaf hem uiteraard een flinke voorsprong op het gros van zijn overwegend arme landgenoten. Toch heeft hij zijn leven bepaald niet achterover leunend doorgebracht.

Sawaris begon zijn carrière bij het bedrijf van zijn vader, Orascom Construction Industries. Een agglomeraat met verschillende activiteiten waaronder bouw en telecom. Saillant detail: het hoofdkantoor (lees: de brievenbus) staat in Amsterdam. Sawaris kreeg in de jaren negentig de touwtjes in handen bij Orascom. Een deel van de winsten heeft hij sindsdien slim geherinvesteerd. Zo is hij met OCI nu één van ‘s werelds grootste kunstmestproducenten. Als we afgaan op Forbes, is het belang van 6 procent dat hij in sportmerk Adidas heeft zijn meest waardevolle asset.

3. Nicky Oppenheimer

Vermogen: 8 miljard

Land: Zuid-Afrika

Bedrijf: DeBeers

DeBeers, die naam doet niet bij heel veel mensen in Nederland een belletje rinkelen. Toch is het de belangrijkste speler in een uiterst lucratieve business. Het Zuid-Afrikaanse bedrijf geldt namelijk als ‘s werelds grootste producent van diamanten. Nicky Oppenheimer kreeg als erfgenaam 40 procent van de aandelen in zijn schoot geworpen. Daar hoefde hij niks voor te doen.

Oppenheimer verkocht de familietoko in 2012 aan het mijnbedrijf Anglo American voor een slordige 5,2 miljard dollar aan contanten. Daarmee heeft Oppenheimer zijn schaapjes op het droge, kunnen we toch wel concluderen. Tegenwoordig is de zakenman vooral actief met private equity-investeringen, in eigen land maar ook ver daarbuiten.

Waar zijn de vrouwen?

In 2020 stonden er nog twee vrouwen op de lijst, maar die zien we dit jaar niet terug. Het gaat om Folorunsho Alakija, eigenaresse van een Nigeriaans olieconcern. De lage olieprijzen als gevolg van de coronacrisis zorgen voor een diepe dip in haar business. De tweede dame is Isabel dos Santos, dochter van de voormalige president van Angola en alles behalve onomstreden. Ze werd het afgelopen jaar veroordeeld voor verduistering en witwassen. Ook werd een aanzienlijk deel van haar tegoeden bevroren, waardoor dos Santos logischerwijs dit jaar ontbreekt.