Leiderschap: zorg dat een crisis geen trauma wordt

Persbericht - Misschien wel het grootste bewijs of iemand een groot leider is, wordt zichtbaar in hoe hij of zij met een...

Misschien wel het grootste bewijs of iemand een groot leider is, wordt zichtbaar in hoe hij of zij met een crisis omgaat. Het is net als met fietsen: met wind mee vindt iedereen dat makkelijker, met wind tegen wordt het een stuk lastiger. Als je bedrijf of afdeling lekker reilt en zeilt, is er geen kunst aan, zodra er obstakels opdoemen, komt het erop aan.

Wanneer een bedrijf in zwaar weer zit, zijn drastische besluiten soms onvermijdelijk om erger te voorkomen. Bezuinigingen, ontslagen en hervormingen zijn zaken die niemand leuk vindt, maar soms hard nodig zijn. Een goede leider weet daar goed mee om te gaan, niet alleen met de ingrepen zelf, maar vooral ook met de zorg en nazorg voor de betrokken medewerkers. Wanneer daar onvoldoende of onjuist mee omgegaan wordt, ligt een trauma op de loer.

De energie kan weglekken bij een crisis

Mits goed benaderd, hoeft een crisis geen trauma te worden. Bedrijven bungelen op de rand van faillissement, krijgen te maken met bedrijfsongevallen en worden getroffen door een pandemie, brand of geweld. Dit wordt een trauma wanneer je merkt dat na een crisis het bedrijf moeite blijft houden om weer vol energie verder te gaan. Het lijkt alsof de energie weglekt of zelfs helemaal blokkeert.

Het grote verschil of een crisis wel of geen trauma wordt, zit hem dus in het leiderschap. Een goede leiderschapstraining leert leidinggevenden dan ook om goed met de crisis om te gaan. Enkele zaken die van essentieel belang zijn:

1. Durf knopen door te hakken, ook als je daarmee op weerstand kunt rekenen. De zachte heelmeester maakt stinkende wonden. Een besluiteloze leider zorgt voor meer onrust dan een leider de aanpakt;
2. Communiceer op transparante wijze. Laat medewerkers niet gissen naar de redenen van beslissingen. Wanneer je niet open en eerlijk bent, wek je argwaan en angst waardoor de productiviteit afneemt. Effectief communiceren is het middel om medewerkers gemotiveerd te houden in moeilijke tijden.
3. Neem goed afscheid van mensen die moeten vertrekken en wees beschikbaar voor mensen die geraakt worden door de maatregelen. Je krijgt te maken met emoties als boosheid, frustratie, verdriet en angst. Benoem en erken die emoties en wees ook eerlijk over je eigen emoties. Wanneer mensen bijvoorbeeld hun boosheid moeten inslikken, is dat een recept voor blijvend energieverlies en verslechterde samenwerking.
4. Biedt perspectief. Medewerkers kunnen maatregelen beter accepteren als ze weten hoe de toekomst eruit gaat zien. In de corona-crisis van 2020 was dat waarom veel mensen moeite hadden om zich aan regels te houden, omdat ze geen perspectief hadden van hoe lang de beperkende maatregelen nodig zouden zijn.
5. Durf je onzekerheid toe te laten. Natuurlijk is het mooi als je sterk staat, maar als je dat doet terwijl je van binnen je onzeker voelt hoe zaken zullen uitpakken of hoe je dingen moet aanpakken, betaal je daar persoonlijk een dure prijs voor in de vorm van stress en zelfs burn-out. Wanneer jij onzekerheid toelaat, durf je makkelijker steun te zoeken bij gelijken of hoger management en kom je op jouw eigen medewerkers veel menselijker over. Op hun beurt zullen medewerkers makkelijker hun onzekerheid en angst met je bespreken.