Geen producten in de winkelwagen.
Je wordt doorgaans geen directeur of ondernemer om rechtszaken te kunnen voeren. Maar toch, je kunt als bedrijf dat geen eigen juristen heeft, toch een keer verwikkeld raken in juridisch getouwtrek. De opdrachtgever wil niet betalen, een onderaannemer heeft prutswerk geleverd of je vindt dat een ander bedrijf inbreuk heeft gedaan op jouw intellectueel eigendom. Andersom kan natuurlijk ook, iemand daagt jou voor de rechter. Wat komt er dan allemaal op je af?
Meer dan bedrijven vaak beseffen, zegt Menno Weij. Hij is partner Tech & Privacy bij BDO en stond jarenlang met zijn toga in de rechtszaal. ‘Een zaak kost veel tijd, geld en vaak negatieve energie. Dat moet je niet onderschatten. Bovendien is de kans dat je hem wint statistisch gezien 50/50. Veel bedrijven die een zaak willen aanspannen overschatten hun positie. Dat is ook best logisch, want ze kijken ernaar door een troebele bril. Dan heb je je eigen waarheid en die hoeft niet per se te stroken met de realiteit.’
Is dat dan ook je belangrijkste tip? Bezint eer gij begint?
‘Absoluut. Het kan zijn dat je helemaal klaar bent met een opdrachtgever, werknemer of leverancier. Dat je denkt: die ga ik eens even keihard aanpakken. Het is de rol van de advocaat om dan objectief naar de situatie te kijken, zonder emoties. Dit zijn de feiten, dit is wat je kunt verwachten aan gedoe en dit gaat het je waarschijnlijk kosten. Denk daar nog even rustig over na voordat je daadwerkelijk een zaak begint, is mijn advies. Vaak zie je na een paar dagen dat de ratio langzaam maar zeker de overhand krijgt.’
Ga je dan voor een schikking?
‘Dat is in veel gevallen wel de meest logische stap. Dan stop je als bedrijf een stukje budget, dat je anders gebruikt voor de procedure, in de deal en kun je mogelijk zo tot een oplossing komen. Dat betekent wel dat je over je eigen schaduw heen moet kunnen stappen.’
‘Voordat iemand een advocaat inschakelt, is er al het nodige gebeurd natuurlijk. Met mailverkeer, boze telefoontjes misschien en verwijten over en weer. Ik adviseer in ieder geval om nooit met een dreigement te komen als je dat niet kunt waarmaken. Wie A zegt, moet ook B durven en kunnen doen. Niets is zo vervelend voor je positie dan wanneer je je keutel weer moet intrekken.’
Stel dat het toch tot een procedure komt, wat kun je dan verwachten?
‘Je advocaat zal om alle informatie vragen die voor de zaak van belang kan zijn. Dat gaat bijvoorbeeld om contracten, mailverkeer en appjes. Investeer daar tijd in, want dat ene mailtje kan een enorm verschil maken in de rechtszaal. Het komt er in feite op neer dat je de hele film moet terugdraaien. Op basis van dat dossieronderzoek kan de advocaat waarschijnlijk vertellen of je een sterke zaak hebt.’
‘Een juridische bodemprocedure is vaak hollen en stilstaan. Soms moet je bijvoorbeeld heel snel allerlei documentatie leveren, vervolgens blijft het weken achter elkaar stil. Het kan bovendien lang duren, zeker als de zaak technisch van aard is en de rechtbank deskundig advies moet inwinnen. Parallel aan dit proces lopen dan nog vaak gesprekken over een schikking. Een kort geding heeft een heel andere dynamiek. Dat is een soort explosief vat, waarbij je in een paar dagen tijd van alles moet regelen.’
Kun je van tevoren aan je advocaat vragen wat het ongeveer gaat kosten?
‘Dat zou ik zeker doen. Ga bij een kort geding uit van een bandbreedte tussen de 5000 en 15000 euro aan advocaatkosten. Win je de zaak, dan volgt er een proceskostenveroordeling. Realiseer je wel dat je een groot deel van die advocaatkosten normaal gesproken niet terugkrijgt, gemiddeld maar 1000 euro. Bij bodemprocedures die langere tijd in beslag nemen, lopen de kosten al snel in de tienduizenden euro’s en soms zelfs meer.’
‘Zaken die draaien om intellectueel eigendom kennen nog een extra aspect om rekening mee te houden. Verlies je die, dan moet je ook nog de advocaatkosten van de tegenpartij betalen. Dat bonnetje kan flink in de papieren lopen. Zo heb ik ooit meegemaakt dat iemand op deze manier 70000 euro moest afrekenen, bovenop de kosten voor zijn eigen advocaat. Je kunt op die manier zelfs failliet gaan. Ook dat zijn overwegingen die je mee moet nemen voordat je aan een rechtszaak begint. Laat je van tevoren goed adviseren.’
