Met deze noodkreet zetten Nederlandse investeerders het kabinet onder druk om startups te helpen

Door: Redactie MT/Sprout

Geschreven door:
Redactie MT/Sprout

6 april 2020 06-04-2020 4 minuten

De overgrote meerderheid van de VC community – verdeeld over alle sectoren – luidt de noodklok namens de tech-ondernemers, en wil bijdragen aan sector specifieke oplossingen voor de start- en scale-ups die ernstige gevolgen van de coronacrisis moeten helpen opvangen.

Nederland dreigt 10 jaar zorgvuldige opbouw van de tech community te verliezen, en daarmee een belangrijke deel van de Nederlandse innovatiekracht en toekomstige concurrentiekracht van dit land. In de vorige crises liepen we een enorme achterstand op, laat ons dat niet nog eens gebeuren!

Aan het ministerie van EZK / Financiën,

Alhoewel er inmiddels meerdere initiatieven zijn geweest om de problematiek van de start-up en scale-up bedrijven temidden van de coronacrisis onder de aandacht te brengen, heeft dat nog niet geleid tot een vergelijkbaar hulppakket aan juist die doelgroep, zoals in Duitsland (2 miljard EUR) en Frankrijk (4,3 miljard EUR) recent bekend is gemaakt. Ook in Zwitserland is effectieve noodhulp in het leven geroepen. Het grotere macro gevaar dat hier op de loer ligt is de vernietiging van het in 10 jaar opgebouwde tech ecosysteem, en daarmee een belangrijke deel van de Nederlandse innovatiekracht en toekomstige concurrentiekracht van dit land. Bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van Artificiële Intelligentie of, heel actueel, de ontwikkeling van vaccins.

Wij willen graag uw aandacht vragen voor de bijzondere situatie waarin de start- en scale-up ondernemers zich op dit moment in bevinden:

Deze bedrijven worden in hun hoge kapitaalbehoefte voorzien door investeerders, meestal Venture Capital (VC) bedrijven, in ruil voor aandelen in het bedrijf. Dat geld wordt ingezet om de groei van het volgende jaar voor te financieren (de kost gaat voor de baat uit). Als die groei ook wordt bereikt is er in de regel een volgende financieringsronde (met opnieuw VC’s) waarin de daaropvolgende groeiperiode wordt voorgefinancierd (enzovoort).

Nu de crisis heeft toegeslagen is in de meeste gevallen weliswaar een duidelijke omzetval waar te nemen in tweede kwartaal van 2020, maar vanwege de groei die is gerealiseerd in de voorgaande kwartalen, is die omzetval vaak niet genoeg om te kwalificeren voor de noodregelingen (zie voorbeeld), terwijl de kostenstructuur wel is ingeregeld op toekomstige groei. Ook het argument kredietwaardigheid voor de crisis gaat voor deze bedrijven niet op (deze categorie maakt in de regel verlies tijdens de groei). Bovendien betaalt een groot deel van de klanten later of helemaal niet, hetgeen de liquiditeitspositie van start- en scale-up bedrijven nog verder verslechtert. Andere bedrijven die buiten de boot vallen zijn de bedrijven die nog nauwelijks omzet hebben maar wel belangrijke technologie ontwikkelen.

Een heel duidelijk voorbeeld van waar dit speelt is aan de life science kant, waar bijna alle klinische onderzoeken on hold staan, en aanvoer van materialen stopt, terwijl wel alle kosten doorgaan. Zo haalt men de benodigde resultaten niet, waardoor nieuwe investeerders niet instappen. Wij merken hierbij op dat juist de life science bedrijven op dit moment aan de frontlinie staan om een vaccin tegen Corona te ontwikkelen (zoals bijvoorbeeld in Rotterdam en Leiden).

De start- en scale-ups kloppen aan bij hun investeerders, en die willen ook graag hun deel doen, maar door het wegvallen van partijen die mee willen investeren (in de volgende fase), is alleen het kapitaal van de bestaande investeerders onvoldoende, zeker in het licht van uitblijvende groei. Op dit moment werkt de Nederlandse Vereniging Participatiemaatschappijen (NVP) aan een kwantificatie van de omvang van dit probleem.

Aangezien in de regel een heel groot deel van de investering in deze bedrijven in groei van medewerkers is gaan zitten, zullen daar ook de eerste klappen vallen in deze crisis. Dat gaat gepaard met een enorme kapitaalvernietiging, en leidt veelal tot stilstand van het bedrijf (winterslaap), en dus stilstand voor de hele sector. Bovendien is het maar de vraag of na die periode de groei weer aangezwengeld kan worden tot het niveau van voor de crisis.

Uit data van dealroom.co uit september 2019 (in samenwerking met CBRE en Techleap.nl) blijkt dat start-ups, scale-ups en grown-ups gezamenlijk aan 107.000 mensen werk verschaffen, en dat dat aantal met bijna 20.000 mensen per twee jaar groeit. Daarmee is dit de sector met de grootste groei in werkgelegenheid in Nederland. En nu staan deze banen dus op de tocht! Wij veronderstellen dat op dit moment minstens de helft van deze bedrijven in aanstaande geldnood verkeren. Daardoor staat minstens 50% van het personeel van deze bedrijven op de nominatie om ontslagen te worden, bij elkaar zo’n 53.500 mensen dit jaar. Nog los van indirecte effecten op toeleveranciers als recruitment, marketing, juridisch etc.

We hebben veel contact met Techleap en vertrouwen in hun expertise om te adviseren over passende maatregelen. Echter de urgentie en omvang van de problemen bij onze bedrijven vragen om meer snelheid en duidelijkheid. We begrijpen dat gewerkt wordt aan de verstrekking van een overbruggingskrediet aan deze tech-ondernemers, hoogstwaarschijnlijk in de vorm van een co-investering met investeerders. Op deze manier kunnen marktconforme condities bedongen worden, en kan overheidsgeld als katalysator worden ingezet, met een reëel zicht op rendement. Bovendien kan de kennis van de investeerders worden ingezet welke bedrijven in aanmerking zouden moeten kunnen komen. Graag willen wij als professionele Nederlandse VC fondsen ook onze bijdrage leveren aan het ontwerp en de uitvoering van het steunpakket.

Op deze manier kan:

Voorkomen worden dat er vernietiging van het in 10 jaar opgebouwde tech ecosysteem optreedt, en daarmee een belangrijke deel van de Nederlandse innovatiekracht en toekomstige concurrentiekracht van dit land.
Voorkomen worden dat er stilstand of achteruitgang plaatsvindt van maatschappelijk belangrijke sectoren (Technologie, Zorg, Life Sciences).
Voorkomen worden dat er 53.500 banen op de tocht komen te staan.

Graag gaan wij in overleg met u om passende aandacht en maatregelen te bespreken voor deze Nederlandse groeimotor van de kenniseconomie. We stellen voor om daarvoor een video conferentie te organiseren met de belangrijkste stakeholders.

Deze brief wordt ondersteund door de overgrote meerderheid van de Nederlandse Venture Capital community, namens de ondernemers in hun respectievelijke sector.