Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Leiders zijn horken

Breed zitten, te laat komen bij vergaderingen, het zijn voorbeelden van licht onbeschoft en horkerig gedrag. VU-onderzoekster Astrid Homan merkte dat leiders zich hier frequent aan bezondigen.

 

Wat heeft u precies onderzocht?

“We hebben gekeken hoe mensen reageren op norm­overschrijdend gedrag, en wanneer ze er zelf toe overgaan. Mensen met macht blijken veel ongeschreven regels te breken. Ze komen te laat, gaan met de voeten op tafel zitten, interrumperen vaker en schromen niet het laatste koekje te pakken. En dan kruimelen ze ook meer. Ze veroorloven zich veel van zulke kleine normoverschrijdingen.”
 

Wat is de relatie tussen macht en onbeschoft gedrag?

“Mensen die macht hebben, of van wie we denken dat ze dat hebben, krijgen de ruimte om contextafhankelijke regels te breken. We verwachten het haast van ze. Het lijkt bijna uitlokking. Maar het werkt ook andersom: mensen die de normen overschrijden, dichten we macht toe. En hoe machtiger iemand is, hoe verder de norm wordt overschreden. Kijk naar het gedrag van IMF-baas Dominique Strauss Kahn (foto), of dat van Silvio Berlusconi.”
 

Gedraag je als een hork en mensen dichten je vanzelf macht toe?

“Nee, zo werkt het niet. Al lijkt het er wel op dat als er twee kandidaten voor één positie zijn, de horkigste vaak de voorkeur krijgt. Maar niet iedereen kan zich zulk gedrag permitteren. Zo zegt de literatuur dat vrouwen in machtige posities vaak minder ruimte krijgen om de normen te overschrijden, al zien we dat niet direct terug in dit onderzoek. Maar ik kan me wel voorstellen dat ook een Marokkaanse jongen minder ruimte krijgt normoverschrijdend gedrag te tonen. Het heeft veel te maken met stereotypes en de context. Daarnaast wil ik ook zeggen: macht gaat om het vermogen gedrag van anderen af te dwingen. Status en respect zijn andere kwaliteiten.”
 

Heeft u zich zelf wel eens bewust horkerig gedragen in uw carrière?

“Nee, ik geloof niet dat ik me er aan bezondig. Ik ben punctueel, neem liever een trein eerder dan dat ik te laat kom. Ik ben me wel meer bewust geworden van dit soort gedrag en de impact die het heeft. En als je het weet, kun je je er ook tegen wapenen en die onbewuste toekenning van macht corrigeren. Deels.”

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Astrid Homan (VU) schreef, samen met UvA-collega’s, over dit onderzoek in Social Psychological and Personality Science.

>> Dit artikel is afkomstig uit het nieuwe MT Magazine. Klik hier om het magazine online te bestellen.

Lees ook: