Innovatieve ceo’s hebben deze 5 eigenschappen

In een tijd van disruptie is het voor ondernemingen belangrijk om hun businessmodel te transformeren naar de nieuwe tijd. Een upgrade van alles waar je voor staat, dus. Dat dit makkelijker gezegd is dan gedaan, lijkt een feit. Bedrijven vielen de afgelopen jaren met bosjes om, terwijl daadwerkelijk goede transformaties een bijzonderheid bleken.

Transformaties zie je terug in allerlei branches

Onderzoekers van consultacyfirma Innosight wilden wel eens weten welke kenmerken succesvolle, veranderingsgezinde leiders nu precies hebben. Ze keken daarom naar de vijfhonderd grootste bedrijven van de Verenigde Staten – die opgenomen zijn in aandelenindex S&P 500 – en analyseerden welke van deze bedrijven succesvolle tranformaties doorgingen. Zij kwamen met nieuwe producten en wisten nieuwe markten aan te boren.

Uiteindelijk kwamen ze tot tien topbedrijven, die hun business flink wisten te exporteren naar de toekomst. Onder deze ondernemingen vinden we Amazon, Netflix en Apple, maar ook Danone en DaVita. Transformaties zie je dus terug in allerlei branches – niet slechts in de techscene.

Maar goed, wat maakt hun leiders nu precies tot succesvolle verandermanagers? Welke kenmerken bezitten de ceo’s van de tien meest transformatiegerichte bedrijven uit de S&P 500? De onderzoekers wisten een aantal kenmerken te noteren.

1. Innovatieve ceo’s zijn outsiders

Ook binnen een bedrijf zijn er outsiders

Een overeenkomstige factor die de onderzoekers vonden bij ceo’s die hun business wisten te vernieuwen, was die van de outsider. Zo kwam Jeff Bezos van Amazon uit de financiële sector. Reed Hastings van Netflix heeft een software-achtergrond, geen portfolio uit de mediawereld.

Wat de onderzoekers ook vaak zagen, was dat succesvolle verander-ceo’s zich wel bij het bedrijf hadden opgewerkt naar een ceo-functie, maar niet op de gebruikelijke wijze. Zij werkten dan bijvoorbeeld binnen het bedrijf aan een innovatief zij-project en hadden hierdoor in mindere mate te maken met het traditionele businessmodel. Zij hadden hierdoor jaren ervaring binnen het bedrijf en kenden de cultuur, maar wisten alsnog als een outsider naar hun onderneming te kijken.

2. Wedden op twee paarden

Veel transformaties komen maar niet van de grond. De onderzoekers wijzen hier bijvoorbeeld op de manier waarop kranten willen veranderen in digitale content-platformen. De reden dat dit tot dusver nog niet het gewenste resultaat oplevert, is volgens hen omdat er op de werkvloer veel weerstand is. Werknemers hebben een liefde voor het oude model (de krant) en willen niet dat vernieuwing ten koste gaat hiervan. Daarnaast ontbreekt het binnen deze ondernemingen aan kennis om digitaal een grote speler te worden.

Steve Jobs lanceerde talloze producten

Succesvolle tranformatie-ceo’s blijken daarom niet in te zetten op één centrale verandering, maar spelen op verschillende mogelijke successen. Neem Apple. Steve Jobs zette in op talloze producten: de iMac, het iBook, de iPad, iPhone en iTunes. Hiermee wilde hij de digitale wereld in al zijn facetten vormgeven; van computers tot boeken en muziek.

Ook Amazon is een mooi voorbeeld. Dit bedrijf zette niet alleen in op zijn online retail-functie, maar werkte ook aan een voedsel- en streamingservice. Met Amazon Web Services wist Jeff Bezos zelfs het grootste cloud-netwerk van de wereld op te zetten.

3. Het nut van engagement

Vernieuwende ceo’s blijken het ook te moeten hebben van de engagement van hun medewerkers. Als voorbeeld wijzen de onderzoekers naar Microsoft. In het verleden konden teams altijd lang werken aan een nieuwe versie van Windows of Word, maar in de nieuwe tijd is het belangrijk om projecten sneller af te ronden, op een on-demand-manier. Je weet nooit wat de volgende maand precies nodig is.

Ceo Satya Nadella moest het daarom gooien op een lean-benadering, waarbij risico’s nemen een belangrijke eigenschap werd voor medewerkers. En hoe doe je dat goed? Door engagement te kweken. Als werknemers zich vrij voelen, komen ze tot creatieve inzichten. Nadella besloot zijn werknemers daarom niet door speeches te motiveren. Eerder organiseerde hij hackathons en stimuleerde hij werknemers bezig te gaan met wat zij zelf interessant vinden.

4. Innovatie communiceren

Het sterk overbrengen van je visie is belangrijk

Toch is het ook belangrijk voor vernieuwende ceo’s om zelf aan het woord te gaan, benadrukken de onderzoekers. Een goede, disruptieve ceo weet daarom zijn of haar visie op de toekomst van de sector op perfecte wijze over te brengen. Niet alleen naar werknemers, maar ook naar media en aandeelhouders. Die boodschap vervolgens blijven herhalen is essentieel.

5. Tien jaar vooruitkijken

Ceo’s van vooruitstrevende bedrijven kijken tien jaar de toekomst in, om zo te kunnen voorsorteren op een mogelijke toekomst van de sector. Want, zo beredeneren de onderzoekers: bedrijven als Blackberry en Kodak deden dit niet of te laat, en gingen hierdoor ten onder. Zij zijn, laten we zeggen, niet de enigen.

Een onderneming die hier wel glansrijk in slaagde was – daar is hij weer – Netflix, van Hastings. Hij begon zijn onderneming al in 1997 als online-verhuurwebsite voor video’s. De online-verhuur van DVD’s zat ontzettend in de lift toen hij het huidige streamingplatform van Netflix bedacht, maar toch zette hij door met streaming. Hastings kreeg gelijk. DVD’s zijn inmiddels een symbool van het verleden en Netflix is marktleider op het gebied van het streamen van video’s en series.

Foto boven: Reed Hastings, door re:publica/Gregor Fischer.