Geen producten in de winkelwagen.
Ruim dertig jaar terug kwam Podiumauteur Peter Paul Doodkorte met zijn vrouw, pleegzoon en eerstgeborene in de Capelse wijk Schollevaar wonen. Bij zijn huisarts hingen prenten aan de muur van Jörg Müller van het Zwitserse dorp Güllen door de jaren heen. De boodschap? We bevinden ons in een voortgaande weg van vernieuwing en ontwikkeling.
Ik moest de afgelopen week regelmatig aan die prentenserie denken. De reden? Mij werd gevraagd naar de mogelijke consequenties van de val van het Kabinet Rutte 1 voor de lopende transformaties. Het gaat om taken die nu georganiseerd worden in de jeugdzorg en de AWBZ. Annex hieraan zijn de nieuwe Wet Werken naar Vermogen en de regelgeving over Passend Onderwijs. En, hoewel ik daar natuurlijk niet over ga, beweerde (en beweer) ik dat dit volgens mij voor de beweging an sich geen consequenties kan en zal hebben.
Ik durf dat met de nodige stelligheid te beweren. Want, hoewel de invoerings- en veranderingstrajecten – als gevolg van de landelijke politiek-bestuurlijke constellatie – nog omgeven zijn met veel vraagstukken en onduidelijkheden: Men is de brug overgestoken. Het is de wens en verwachting dat de gemeentelijke overheid als “eerste overheid” in de komende jaren aanvullende taken krijgt rond de organisatie van de zorg voor haar inwoners.
De rode draad die dwars door het gedachtegoed van de verschillende transformaties loopt is namelijk een zich al langer ontwikkelende paradigmashift. Deze paradigmashift heeft te maken met technologische vernieuwingen, voortschrijdende wetenschappelijke inzichten en veranderingen in de onder- en bovenstroom van de samenleving.
Vooral de voortschrijdende wetenschappelijke inzichten en veranderingen in de onder- en bovenstroom van de samenleving tonen al langer de hang naar, behoefte aan en noodzaak tot de in gang gezette paradigmashift. De dragende principes daarvan zijn:
- Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid staat voorop.
- Bij beginnend of beperkt regieverlies gaat versterking van de sociale steunstructuur (familie, vrienden, buren, maatjes etc) voor de inzet van professionals.
- Zelfredzame burgers faciliteren, minder of niet zelfredzame burgers ondersteunen bij de maximaal mogelijke eigen regievoering.
- Preventie gaat voor curatie.
Denken en doen vanuit het eigen kracht-principe is een ontwikkeling die in eerste instantie wellicht veel trager van de grond is gekomen dan verwacht. De oorzaak daarvan lag vooral in de omstandigheid dat het ons economisch (te) goed ging. Hierdoor was de noodzaak om daadwerkelijk met deze ontwikkeling aan de slag te gaan veel minder. Hoewel de totale keten – en in het bijzonder de burger zelf – absoluut baat zou hebben bij de implementatie ervan, gebeurde het niet. Omdat het voor geen van de partijen uit de keten aantrekkelijk was om zijn individuele strategie te wijzigen.
Dat deze beweging de afgelopen twee jaar in een stroomversnelling kwam heeft veel te maken met het feit dat de economische omstandigheden ons er ook toe noodzaken stevig op de kosten te gaan letten. En die noodzaak is met de val van het Kabinet Rutte 1 niet weggevallen. Integendeel zou ik haast zeggen. Dit is geen bedreiging voor de gewenste ontwikkeling, maar juist een extra kans. Ook, omdat wij er allemaal baat bij hebben dat het verder van de grond komt.
Dus, als het gaat om de nauwkeurigheid van het tijdsbestek waarbinnen een en ander plaats zal vinden, dan geldt wellicht dat de politieke bestuurlijke ontwikkelingen het tempo van deze paradigmashift wellicht tijdelijk afzwakken. Maar zij die hopen dat de val van het kabinet wellicht tot een echte koerswijziging zal leiden – de beweging wel weer zal doen overwaaien – zullen bedrogen uitkomen. Dat wens, hoop en verwacht ik. Want de teerling is geworpen. Er is geen weg terug. De beweging moet en zal doorgezet worden, zodat we uit dat vreemde zorgbeknellingssysteem komen waar niet (de mogelijkheden van) de mens/burger centraal staat, maar een stelsel van indicaties, diagnoses, verantwoordingsstelsels, dossiervorming en regels.
Afsluitend constateer ik voorzichtig dat het wel eens veel sneller zou kunnen gaan verlopen dan menigeen nu voor mogelijk houdt. Dat laatste komt vooral, doordat er meer en meer partijen opstaan die de betekenisvolle kracht van deze beweging al langere tijd doorhebben en daarin ook investeren. Er is daarvoor een breed en groeiend maatschappelijk draagvlak. Aan de slag dus!
Eerdere bijdragen:
- Bouwstenen voor naadloze zorg
-
Waarom incidentenpolitiek niet werkt
-
De kunst van het loslaten
-
De kracht van een compliment
Over de auteur:
Dit Podiumartikel is geschreven door Peter Paul Doodkorte, partner van BMC.
Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
