Geen producten in je winkelwagen.
Gevraagd naar wat ze een rechtvaardige verdeling van welvaart vinden, kiezen Amerikanen voor een model dat nog gelijkmatiger is dan dat van Zweden.
GOEROE VAN DE WEEK
Managamentgoeroes te over. MT presenteert elke week een goeroe die er echt toe doet.
Deze editie: Dan Ariely
> Overzicht van alle goeroes
In de ideale welvaartsverdeling van de meeste Amerikanen bezit de bovenlaag van 20 procent ongeveer 30 tot 40 van de welvaart, en de onderste 40 procent gezamenlijk zo’n 25 tot 30 procent. In werkelijkheid bezit de bovenste 20 procent in de Verenigde Staten juist 85 procent, en de onderste 40 procent (120 miljoen Amerikanen!) slechts 0,3 procent van alle bezittingen in de VS. Die cijfers zijn overigens ook ver bezijden hoe Amerikanen dénken dat de verhouding is. De meesten van hen zijn er namelijk van overtuigd dat de onderste 40 procent van de samenleving gezamenlijk toch zeker 10 procent van alle welvaart bezitten.
We onderschatten de welvaart
Dat blijkt uit onderzoek van Harvard-psychologiehoogleraar Michael Norton en Duke-professor gedragseconomie en bekend blogger Dan Ariely. “Mensen onderschatten de welvaart van de rijken dramatisch, en overschatten al even dramatisch de armoede van de minder bedeelden.” Ariely en Norton gaven hun proefpersonen drie taartdiagrammen te zien: één met een Amerikaanse welvaartsverdeling, één met de Zweedse, en één met een verzonnen, nog gelijkmatiger verdeling. Liefst 92 procent koos voor de Zweedse verdeling, gevraagd naar in welk land ze wilden wonen. Opvallend: er waren hierin géén significante verschillen tussen Republikeinen en Democraten, noch tussen rijken en armen. Ariely’s conclusie: ‘Amerikanen zijn veel gerichter op gelijkheid dan we denken.’
Wie
De in New York geboren Israëlisch-Amerikaan Dan Ariely diende in het Israëlische leger, toen hij derdegraads brandwonden opliep over 70 procent van zijn lichaam. Tijdens zijn herstel ontstond zijn bijzondere interesse in menselijk gedrag. Dat leidde uiteindelijk tot twee Ph.D-onderzoeken – 1 in cognitieve psychologie en 1 in business – en een aanstelling als hoogleraar gedragswetenschap aan de gerenommeerde Duke University. Tussen 1998 en 2008 werkte hij aan het vermaarde MIT. Hij is ook adviseur van diverse bedrijven, zoals van Procter & Gamble, waarvoor hij meehielp aan een tandenborstel die mensen herinnert aan het nemen van hun voorgeschreven medicatie.
Bekend van
Vooral van twee boeken: Predictably Irrational: The Hidden Forces That Shape Our Decisions (uit 2008) en The Upside of Irrationality uit 2010, beide New York Times-bestsellers. Ariely staat in een grote trend: de vele gedragswetenschappers die steeds meer opgeld doen in de economie als Cialdini en Charles Jacobs . In zijn boeken gaat Ariely in op waarom we bijvoorbeeld altijd met een grotere aankoop thuiskomen dan we vooraf van plan waren te doen, wat voortkomt uit zijn grote onderzoeksproject naar de logica achter uitgavenpatronen.
Theorie
Er bestaat niet zoiets als een rationele keuze. Sterker nog, de economie wordt gedreven door irrationele beslissingen en misconcepties. Dan gaat het niet alleen om de irrationaliteit van aankopen, ook om de irrationaliteit van bezit. Onze neiging om ons eigen bezit veel waarde toe te hechten is bijvoorbeeld zo sterk dat we er nauwelijks afstand van kunnen doen – ook al hebben we het gratis gekregen.
Quote
“Het is mijn doel om mensen te laten denken over wat ze werkelijk motiveert. Door een brede range aan wetenschappelijke experimenten en anekdotes wil ik laten zien hoe systematisch sommige vergissingen zijn, hoe we ze blijven herhalen, zodat we misschien kunnen leren om ze toch te vermijden.”
