Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Burn-out? Te hard werken is niet de boosdoener

Een hoge werkdruk is niet per se de oorzaak van een burn-out. ‘Een gebrek aan bevlogenheid is de grote boosdoener’, zegt Wilmar Schaufeli, organisatiepsycholoog aan de Universiteit Utrecht.

Burn-out, bevlogenheid, energiebronnen
Foto: Getty

Bevlogen mensen werken hard, bruisen van de energie, zijn betrokken en productiever. Bedrijven met bevlogen medewerkers presteren op een aantal gebieden beduidend beter, blijkt uit onderzoek van Gallup. Zo ligt de klantloyaliteit tien procent hoger, zijn ze ruim twintig procent winstgevender en ligt het ziekteverzuim veertig procent lager.

Hard werken hoort erbij

Willen we de prestaties verbeteren, dan hebben we de neiging om te focussen op het wegnemen van de werkdruk. ‘Dat is helemaal niet zo effectief’, zegt Schaufeli. ‘Je voelt je hooguit wat minder gestrest, maar van het verminderen van de werkdruk raakt niemand bevlogen. Bovendien hebben we vaak niet zoveel invloed op de werkdruk. Hard werken hoort er in veel banen simpelweg bij.’ En dat hoeft helemaal niet zo erg te zijn: ‘Zijn we bevlogen, dan kunnen we een hoge werkdruk prima aan.’

Ap Dijksterhuis, psycholoog aan de Radboud Universiteit Nijmegen, beaamt dat wat drukte geen kwaad kan: ‘Einstein zei dat je het leven kan vergelijken met fietsen. Je moet de vaart erin houden, anders val je om. Het probleem ligt vooral in het feit dat we het gevoel hebben dat we té veel moeten doen.’ Schaufeli: ‘Pas op het moment dat het werk emotioneel belastend is en we aan allerlei verwachtingen van klanten en collega’s moeten voldoen, voelen we ons gestrest, zijn we minder productief en lopen we het risico op een burn-out.’

Focus op de positiviteit

Op de werkvloer zouden we ons daarom moeten richten op de positieve kant; het aanboren van de juiste energiebronnen. ‘Dat is een tweesnijdend zwaard’, zegt Schaufeli. ‘Enerzijds vermindert de stress, anderzijds neemt de bevlogenheid toe. En bevlogen medewerkers zitten boordevol energie, zijn trots op hun werk en gaan volledig op in hun werkzaamheden. Hét perfecte recept tegen een burn-out.’

Energiebronnen

Wil je een team of organisatie van bevlogen medewerkers, dan moet je als leidinggevende dus voldoende energiebronnen ter beschikking stellen en mensen in hun kracht zetten. ‘Sociale steun, feedback, een duidelijke toekomstvisie en een goed carrièreperspectief: dat zijn de belangrijkste knoppen waar je aan moet draaien.’

Managers moeten versterkend zijn, talenten aanboren en medewerkers in hun kracht zetten. Dat vergt tijd en aandacht. ‘Achterhaal wat medewerkers nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen’, zegt Schaufeli. ‘Functioneringsgesprekken zijn bijvoorbeeld het uitgelezen moment om te achterhalen waar medewerkers behoefte aan hebben. Geef daarin ook positieve feedback, daar krijgen medewerkers goede energie van.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Autonomie

Daarnaast is het belangrijk om een goed teamklimaat te creëren en medewerkers met elkaar te verbinden. Iedere medewerker moet een betekenisvolle bijdrage kunnen leveren aan het geheel. Geef ze een stem en de mogelijkheid om zelfstandig en autonoom hun werk te doen.’ Ook Dijksterhuis pleit voor autonomie: ‘In de huidige tijd hebben we soms het idee dat we worden geleefd. Medewerkers zijn gelukkig als ze het gevoel hebben dat ze veel eigen verantwoordelijk krijgen.’

Tot slot komt het de organisatie ten goede als de leidinggevende ook bevlogen is. ‘Ben jij als manager zelf bevlogen, toegewijd en energiek dan heeft dat een positieve invloed: een bevlogen manager maakt een bevlogen team’, aldus Schaufeli.