Winkelmand

Geen producten in je winkelwagen.

‘Er is te weinig aandacht voor de zachte kant van scrum’

Er zijn bijna geen managers te vinden die goed kunnen coachen, in plaats van managen. Dat stelt sociaal psycholoog Ingeborg Vandepoel, naar aanleiding van onderzoek dat zij deed naar scrum.

Agile, scrum, succes
High angle view of businesspeople using digital tablet together in office Foto: Getty

‘Scrummen’ is inmiddels een bekende managementterm. Ontstaan in het IT-circuit, maar het wordt ook in veel andere bedrijven en op andere afdelingen toegepast. De scrum-methode werd bedacht om snel nieuwe producten in te markt te kunnen zetten. Het is een projectmatige manier van werken, waarbij er continu gekeken wordt naar het resultaat en waarbij snel geschakeld kan worden. Op die manier kunnen producten gemakkelijk worden aangepast aan de marktvraag en voorkom je de kans dat je iets in de markt zet waar niemand op zit te wachten.

Sociale processen

Termen als ‘daily standup’, ‘sprints’ en ‘reviews’ vliegen je om de oren bij mensen die met scrum werken. Maar, zo stelt Ingeborg Vandepoel, er gaat iets cruciaals mis bij de meeste scrumteams. ‘Er wordt enkel gekeken naar de taken en resultaten van een team, niet naar de onderlinge sociale processen.’

En die zijn juist heel belangrijk, aldus Vandepoel. Ze deed onderzoek naar het onderwerp, in samenwerking met IT-bedrijf Centric. ‘De basisgedachte van scrum is inspect and adapt, ofwel pas je snel aan en verbeter jezelf. Maar tegenwoordig hebben vele teams een ‘daily’ en dan wordt het al snel scrummen genoemd. Onterecht. Scrum is echt een specifieke manier van werken en omhelst meer dan een daily standup.’

Begeleiding scrumteam

Scrumteams moeten begeleid worden door een ‘scrummaster’ en een ‘productowner’. ‘Die eerste begeleidt de groep op basis van vaste scrumprocedures en houdt zich bezig met het team en de onderlinge processen. Heeft iedereen evenveel tijd voor inbreng? Zijn er geen vastgeroeste patronen? Overstemmen dominante personen de groep? De productowner houdt zich bezig met de inhoud van het product en het resultaat dat opgeleverd wordt. Het is belangrijk dat je die twee rollen goed scheidt, dat helpt je team enorm vooruit’, aldus Vandepoel.

Uit haar onderzoek bleek dat er bij scrumteams veel te weinig aandacht is voor de ‘zachte kant’ van het werk. ‘Daarmee bedoel ik de interactie, de onderlinge relaties en de processen binnen het team. Dat wordt vaak vergeten, terwijl juist die dingen cruciaal zijn. Vooral als een team een nieuwe samenstelling heeft, moeten mensen even aan elkaar wennen en elkaar leren kennen.

Ik heb mijn onderzoek binnen een technisch bedrijf uitgevoerd, en IT’ers zijn vaak nog minder gericht op gevoelens en de sociale kant van werk. Zij zijn al helemaal niet geneigd om hobbels in het samenwerkingsproces te bespreken met elkaar. Daarom heb je een manager nodig die als betrokken buitenstaander het hele groepsproces overziet.’

Isolatie

Managers zouden er te snel vanuit gaan dat hun team zelfsturend is, een probleem dat managementgoeroe Ben Tiggelaar eerder ook al aanhaalde. ‘Daardoor hebben managers snel de neiging om te denken: ‘’dat kunnen ze zelf wel oplossen’’, terwijl dit niet zo is. Het team loopt zo ook risico op isolatie. De manager laat het hun zelf maar uitzoeken en het team vraagt andere collega’s ook niet op om hulp, want zij zijn uiteindelijk degenen die moeten beslissen.’

Spanning wegnemen

Als een team gaat samenwerken kan er spanning ontstaan. Volgens Vandepoel kan die spanning simpelweg worden weggenomen door erover te praten. ‘Uitspreken waar je last van hebt, zodat die ander het weet en er rekening mee kan houden. Zo ga je veel beter met elkaar samenwerken.’ Maar mensen hebben een natuurlijke aversie tegen confrontatie en velen laten het daarom maar gaan, zo blijkt uit ander onderzoek.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

‘Zonde’, aldus Vandepoel, ‘want het scheelt veel in de resultaten’. Ze raadt managers daarom aan bij een beginnend scrumteam altijd een begeleider aan te stellen. ‘Als je  die taak als manager zelf oppakt, dan is het zaak om dingen te benoemen binnen het team en niet bang te zijn voor confrontatie. We hoeven het heus niet altijd allemaal met elkaar eens te zijn.’

Dit artikel is een herplaatsing van het artikel dat eerder bij MT verscheen.