Geen producten in de winkelwagen.
Snel aanpassen aan nieuwe omstandigheden vraagt soms zelfs een nieuw businessmodel. Maar hoe kies je het voor jou beste model?
Groupon was 5 jaar geleden het snelst groeiende internetbedrijf. Ooit. Onlangs maakte datzelfde Groupon bekend dat het 10 procent van z’n personeel moet ontslaan. Er blijkt maar weer eens uit dat bedrijven die gisteren excelleerden, morgen op hun retour, of zelfs failliet kunnen zijn.
Diverse businessmodellen
Alle reden dus om nog eens kritisch naar je huidige businessmodel te kijken. Voldoet het nog wel? En wat is het beste businessmodel voor jouw bedrijf? De keuze is reuze.
- Denk bijvoorbeeld aan het abonnementsmodel, dat zowel kranten, tijdschriften als nieuwe aanbieders zoals Netflix hanteren. Tegen een bepaalde prijs ontvangt de klant – in het geval van Netflix zelfs onbeperkt toegang tot – een product of dienst.
- Een ander model is afrekenen op basis van verbruik, zoals taxichauffeurs en aanbieders van energie en openbaar vervoer doen. Ook het pay per view dat bijvoorbeeld Pathé hanteert is een goed voorbeeld.
- Een derde model is dienstverlening gebruiken voor de bulk van de inkomsten. Het product zelf wordt relatief goedkoop verkocht waarna er verdiend wordt op aanvullende services zoals financiering, onderhoud, reparatie en helpdesk.
Een bekend model om een businessmodel te beschrijven is het ‘Business Model Canvas’, van Alex Osterwalder.
6 factoren bepalen
Dit is slechts een greep uit de opties. Er zijn namelijk tientallen businessmodellen, het ene nog ingenieuzer dan het andere. ‘Maar let wel: hét beste businessmodel bestaat niet. Hooguit kun je het beste businessmodel voor jouw bedrijf kiezen’, zegt Patrick van de Pijl, ceo van Business Models Inc., dat bedrijven op basis van het ‘Business Canvas’ adviseert.
Wat het beste businessmodel voor jouw bedrijf is? Dat hangt af van enkele factoren. Van der Pijl (foto) raadt aan om met de volgende factoren rekening te houden:
#1. Laat je leiden door jouw visie
‘Sommige bedrijven zijn sterk technologiegedreven. Andere juist klantgedreven. Of ze richten zich sterk op de ontwikkeling van een ecosysteem en proberen zo veel mogelijk mensen mee te krijgen bij de ontwikkeling van hun producten.’
Het kan allemaal, als het maar voortkomt uit de visie van de ondernemer. Zo’n visie biedt houvast, het maakt mensen binnen het bedrijf duidelijk welke kant ze op moeten. Tegelijkertijd biedt het hen flexibiliteit, aangezien een krachtige visie allerlei verlammende regels en procedures overbodig maakt. En dat is juist in deze tijd belangrijk, nu bedrijven zich snel moeten kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden omdat de innovatie en vraag vanuit de markt zich razendsnel aanpast.
#2. Let op de context
‘Wet- en regelgeving is belangrijk. Zo wijkt Nederland op allerlei juridische punten af van Duitsland. En ook cultuurverschillen kunnen een rol spelen in het bedrijfsleven. In Australië is een bar heel succesvol, omdat de gasten daar kunnen betalen met een creditcard. Hier is de creditcard veel minder ingeburgerd, dus is dat concept kansloos’, zegt Van der Pijl. Kortom, let dus goed op de context waar je het (nieuwe) businessmodel wilt exploiteren.
#3. Gebruik de nieuwe mogelijkheden
Ook de snel ontwikkelende technologie levert nieuwe businessmodellen op. Een bedrijf als Netflix – ooit een DVD-verhuurder – profiteert bijvoorbeeld dankbaar van de mogelijkheden van breedbandinternet, aldus Van der Pijl. ‘Ik kan een film kijken terwijl mijn huisgenoten een eigen serie op de tablet kijken – iets waar de techniek kortgeleden nog helemaal niet rijp voor was.’ Ook speelt Netflix volgens Van der Pijl slim in op de opkomst van sociale media: abonnees kunnen hun vrienden laat weten waar ze naar kijken, en zo reclame maken voor Netflix.
#4. Weet waar je kracht ligt
Wat zijn je skills, wat is de belangrijkste kracht van jouw bedrijf? Is het de technische kennis, of zijn het de betrouwbare processen of de nauwe banden met consumenten en leveranciers? Of blink je vooral uit in een groot innovatievermogen of in een sterke toewijding van het personeel? Allemaal mogelijke kernkwaliteiten waarmee je jouw bedrijf kunt onderscheiden van concurrenten – laat je leiden door waar jij goed in bent.
#5. Toets je businessmodel aan de klant
Een businessmodel biedt mensen binnen een bedrijf een gemeenschappelijke taal, een mentaal model om te voorkomen dat mensen hun eigen, particuliere waarheid hebben. Daarmee is het een goed instrument om te kijken waar de krachten en zwaktes van een organisatie liggen. Maar ook om te bepalen welke veranderingen je in je businessmodel kunt aanbrengen, aldus Van der Pijl.
Veranderingen kunnen het beste tot stand worden gebracht door verschillende opties te toetsen aan de klant. ‘Ga echt het gesprek met je klant aan. Hoe voeg jij nu echt waarde toe? Weet welk probleem je nu echt voor de klant oplost. Laat de klant bepalend zijn. De klant is tegenwoordig tenslotte zo machtig.’
#6. Kies voor gemak
Van der Pijl komt terug op de businessmodellen van Pathé en Netflix. ‘Er is zo’n overvloed aan films en series, dat de waarde van deze content in de ogen van de klant afneemt – precies zoals in de muziekindustrie al eerder is gebeurd. Een all you can eat-model waar je alleen hoeft te betalen voor toegang tot een dienst zoals Netflix in navolging van Spotify biedt is dan slimmer dan een pay per view-model zoals Pathé dat hanteert. Te meer omdat je met een pay per view-model de klant opzadelt met een ingewikkelde interface. Netflix biedt meer gemak, en dat is wat de machtige klant wil.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier Het Nieuwe Zakendoen op mt.nl. Dit dossier wordt mede mogelijk gemaakt door Microsoft. Altijd op de hoogte van de laatste tips en trends rondom het nieuwe zakendoen? Meld je aan voor de gratis maandelijke nieuwsbrief:
Meer lezen over Het Nieuwe Zakendoen?
- Ook ouderen zijn steeds digitaler. 7 tips om hen te bereiken
- Deze megatrends gaan ook jouw sales hard raken (2)
- Deze megatrends gaan ook jouw sales hard raken (1)
- Alles over Het Nieuwe Zakendoen
