Geen producten in de winkelwagen.
Solliciteren staat bij de meeste managers niet bovenaan op het wensenlijstje. En dat terwijl de vragen die veel recruiters en andere hrm-specialisten stellen doorgaans toch zeer voorspelbaar zijn. Veel hangt af van de vragen met een dubbele betekenis. Het meest logische antwoord is dan niet altijd het beste antwoord. Ze zijn bedoeld om te zien hoe snel u schakelen kunt en reageert op onverwachte situaties. Nou ja, onverwacht? Dat ze gesteld worden is zeker en meestal zijn het nog dezelfde vragen ook. Lees welke trucs vaak worden toegepast en hoe u deze succesvol kunt pareren.
1. Op welke manier heb je je voorbereid?
Een vraag die – indien op de lijst – aan het begin van het gesprek op u zal worden afgevuurd. Het is al meteen de eerste serieuze beproeving. Wat de recruiter feitelijk wil weten: hoe serieus en hoe slim bent u eigenlijk? Iemand die antwoordt dat hij blanco het gesprek in is gegaan, zonder zich echt in het bedrijf en de vacature te hebben verdiept maar volledig vertrouwend op het eigen gevoel, maakt al direct een slechte indruk. Sterker nog: het gesprek is nog maar net begonnen en u heeft zichzelf nu al in een vrijwel kansloze positie gemanoeuvreerd. Met andere woorden: natuurlijk heeft u zich voorbereid! Naast de meest voor de hand liggende informatiebron als een website, is het zaak om de mensen aan de andere kant van de tafel op dit onderdeel te verrassen. Vertel bijvoorbeeld een anekdote uit een eerder gepubliceerd krantenartikel over de directeur, stip iets aan uit het LinkedIn-profiel van de recruiter in kwestie, vertel dat u onlangs op Twitter nog een linkje tegenkwam over de interessante expansieplannen van het bedrijf. Activiteiten die willen zeggen dat u zich graag goed, serieus en vooral slim op zaken voorbereidt. Iets dat bedrijven graag zien van hun medewerkers.
2. Waarom wil je graag voor ons bedrijf komen werken?
De waarom-vraag. Er zullen weinig sollicitatiegesprekken worden gevoerd waarin recruiters niet om uw motivatie vragen. Die voorspelbaarheid heeft in ieder geval één groot voordeel: u kunt zich voorbereiden op een goed antwoord. Veel sollicitanten ratelen een standaard praatje op waarbij het bedrijf in kwestie in een spervuur aan zinnen de hemel in wordt geprezen en de vacature als droombaan wordt afgeschilderd. Niet doen. Dat doen uw concurrenten namelijk al. Koppel liever uw eigen ambities aan dat van het bedrijf en kom snel ter zake. Voorbeeld: ‘Nu kan ik natuurlijk een uitgebreid verhaal vertellen over de mooie projecten waarover ik heb gelezen en over de functie-eisen die ik in de vacaturetekst zag staan, maar dat zullen jullie natuurlijk vaker gehoord hebben. Ik heb naar aanleiding van deze vacature even met de receptioniste gebeld en proefde dat er binnen de organisatie een enorme drive bestaat om iets te presteren. Dat voelde meteen goed. Na dat gesprek wist ik het dan ook helemaal zeker: hier wil ik ook aan de slag.’
3. Wat vind je van jezelf de slechtste eigenschap?
In vrijwel elk sollicitatiegesprek komt deze vraag wel naar boven drijven. U bent 95 procent van de tijd bezig om uzelf te verkopen, voor de recruiters is het een uitdaging om die overige 5 procent op zoek te gaan naar uw kwetsbaarheden. ‘Ik heb geen slechte eigenschappen’ is een weinig geloofwaardig antwoord. Maak er anderzijds ook geen negatieve rollercoaster van. Bij het beantwoorden van deze vraag is het de kunst om ogenschijnlijk negatief uit de startblokken te schieten en ervoor te zorgen dat daar bij het finishen weinig meer van te merken is. Voorbeeld: ‘Mijn vriendin vindt wel eens dat ik te vaak aan het werk ben en sommeert me dan op zondagmiddag om de laptop dicht te doen. Maar ja, als ik ergens enthousiast over ben, dan kan ze me moeilijk afremmen.’
4. Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?
Vervelende collega’s, saai werk, een arrogante directeur en een schamel loontje. Er zijn misschien wel legio argumenten te noemen waarom u liever nog vandaag dan morgen uw ontslagbrief inlevert bij personeelszaken. Toch is het zaak om al die negatieve klanken bij het antwoorden van deze vraag achterwege te laten. Wat de recruiter hier namelijk doet is uw loyaliteit testen. Geeft u hevig af op uw huidige of vorige werkgever? Dan is de kans groot dat u later ook ons bedrijf in diskrediet brengt, zo zal de persoon tegenover u aan tafel beredeneren. Dus zelfs al strijkt het volledig tegen uw haren in, wees enthousiast. U heeft er een prachtige tijd gehad en mooie opdrachten mogen doen. Nu bent u toe aan een nieuwe stap in uw carrière, waarbij de ervaring die u heeft opgedaan goed van pas komt. Vermeld er ook nog even bij dat u uw huidige baan goed wilt afsluiten. Dat vindt u wel zo netjes namelijk. Ook dat wordt door recruiters goed geslikt.
5. Waar zou de ideale kandidaat voor deze baan volgens jou aan moeten voldoen?
Tricky question. Wat de recruiter in feite wil weten: is het beeld dat u van de vacature en het bedrijf heeft wel het juiste? Begrijpt u als sollicitant wat er straks van u verwacht wordt? Door deze vraag vol te stoppen met vage en incorrecte antwoorden zet u zichzelf al snel buitenspel. Zaak dus om u hierop voor te bereiden. Gebruik een aantal werkzaamheden uit de vacaturetekst als kapstok voor uw antwoord. Benoem deze en haak er telkens een tot twee eigenschappen aan die hierbij goed van pas komen. Bijkomend pluspunt: opnieuw blijkt dat u zich goed heeft voorbereid op het gesprek.
6. Hoe zie je jezelf over vijf jaar?
Ook alweer zo’n populaire vraag voor in het sollicitatiegesprek. Er is bijna geen recruiter meer te vinden die ‘m overslaat. Doel ervan is om te achterhalen in welke mate uw tank met passie, drive en ambitie is gevuld. Een uniform antwoord bestaat in dit geval niet, stel dit pas vast nadat u de vacature en het bedrijf grondig heeft bestudeert. Is de oprichter/directeur een entrepreneur in hart en nieren? Vertel dan dat u droomt van een eigen onderneming. Die instelling kunnen ze bij dit bedrijf namelijk wel waarderen. Zo´n antwoord zal bij een baan waarvoor u eerst intensieve trainingen moet gaan volgen echter minder enthousiast worden ontvangen. Vertel dan liever dat u graag hogerop wil en bereid bent om daar hard voor te werken. Over vijf jaar hoopt u vooral veel bijgeleerd te hebben.
Dus, stellen die vragen?
Hoewel ze in veel sollicitatiegesprekken dus nog vaste kost zijn, gaan er steeds meer geluiden op om standaardvragen als deze van het lijstje te schrappen. Selectiepsycholoog Frank van Luijck zei daar onlangs op deze website nog het volgende over: “Waar hoop je over vijf jaar te staan? Wat zegt dat nou? Weten mensen dat serieus? En dan? Wat je krijgt is vaak een bedacht verhaal. Ik geloof dat in trainingen vaak wordt geleerd om te reageren met: dan hoop ik op uw stoel te zitten. En ook niet meer vragen: wat zijn je sterke en minder sterke punten? Dat heeft iedereen thuis voorbereid. Je zult vaak sociaal wenselijke antwoorden krijgen.” Het is maar dat u het weet.
